Shqiptarët dhe Vëllahet

Dans les mœurs une différence dont il ne fait pas la railon ; mais cette contradiftion difparoît quand on fait attention que dans la derniere partie de ce paftage il parle des peuples qu'il appelle Blaques, & forme à leur fujet deux doutes ; le premier, fi des Blaques du Peloponefe, ou de ceux du continent, font defcendus les habitans de l'Epire ; l'autre, comment il fe fait que Les Blaques n'aient pas les mêmes mœurs que les Tribalks  les autres tribus de la même nation. A ces deux doutes il paroît en joindre un troifieme fur la maniere dont les Blaques fe font établis, dans les différens pays qu'ils occupent. Il continue ainfi, i toujours fans répéter le nom des Blaques, comme dans les phrafes précédentes.

« Ils habitent en-deçà  au-delà du » Danube, & leur domination s'étend » dans une vafte région: il ne faut pli » confondre la haute  la bafle Myfie , » comme fi elles étoient toutes deux en- deça du Danube ; il eft plus exaf t de » dire que la haute Myfie eft au - delà » de ce fleuve : la bafle Myfie eft celle » que l'on dit être habitée par les Bulgares ».

Chalcondyle ne parle certainement acide la haute Myfie qu'à l'occafion des îlaques, dont le pays a aufli été defigné fous ce nom par quelques Occidentaux, non fans quelque raifon, puif'que les Blaques les plus voifins du Danube étoient les anciens Myfiens, fuivant Nicetas. 

Reprenons maintenant toutes les Blacqes que nous croyons avoir trouvées dans Chalcocondyle.Les  Blaques du Peloponnèfe doivent être le  même peuple dont Phrantfa fait un portrait peu avantageux tous le nom d'Albanites, lorfqu'il parle des guerres du Peloponefe : "ces perfides changeoient plufieurs fois de maîtres dans une feule femain  ftipuloient toujours qu'on leur laifferoit la garde de leurs bourgs de leurs villes qu'ils appelloient caftras=kastr=, dans leur langue mêlée de barbarie. 

Cette langue, comme l'on voit, devoit être à moitié latine.

Le môme auteur, parlant d'une expédition de Mahomet II. dans l'Etolie, & aux environs de Neupaâe, qu'on ap- pelloit alors Galata.«Mahomet, dit-il, » réduifit en efclavage tous les habitans »de ce pays, non-seulement ceux qui » étoient Vénitiens, mais auffi fes tri- » binaires de la petite Valachie ». Nous voyons par-là à quoi peut fe rapporter le premier doute de Chalcocondyle. L'Epire, pays voifm de l'Etolie, avoit les Blaques pour habhans de cet ne favoit pas d'où ils y étoient venus.

Oa le voit former fur les Albaniens des affertions relatives aux doutes qu'ils avoient iur les Blaques. Il commence par a/Tu- rer qu'ils ne font pas Illyriens, c'eft-à- dire qu'ils ne font pafcîl'origine Efclavonne; mais je fais, ajoute-t-il, pour en avoir des preuves 5c l'aroir entendu dire à des gens inftruits, que les Albaniens étant partis d'Epidamne, s'étendirent dans les parties maritimes de l'Europe qui regardent l'orient, & qu'ayant fubjugué l'Etolie, l'Acarnanie , & une grande partie de la Macédoine, ils s'établirent dans ces contrées, s'étendirent à-peu-près jufqu'au Pont-Euxin Se au Danube, & jufqu'à la Theflalie.

A travers les notions confufes de cet auteur peu inftruit, on voit que les Albaniens étoient les mêmes qu'on appelloit Blaques, entre la Dace & le Pinde; dans l'Etolie, ils n'étoient pas différens des petits Valaques; dans le Peloponefe, on les appelloit indifféramment Blaques ou Albanites : mais on peut nier que jamais un peuple parti de Dyrra- chium ait fait toutes les conquêtes que lui attribue Chalcocondy le.Tout ce qu'il y a de vrai dans fon aflertion, eft que desAlbanines proprement dits, étoit voifm de Dyrrachium.

Georges Acropolite, parlant des princ,  d'Epire contemporains de Théodore Lafcaris, dit qu'après la mort de Michel, Théodore fon frere gouverna l'Epire étendit trop loin fa domination : « car il ajouta, dit - il, à fes Etats  une grande étendue de pays qu'il enleva aux Italiens,  une beaucoup  plus grande encore qu'il conquit fur » les Bulgares. On comptoit entre fes » conquêtes la Theflalie, Achride, Prilape, Albanum, même Dyrrachium.II s'empara de cette derniere ville, » lofque Pierre de Courtenai vint reclamer les droits de fa femme, laquelle » étoit fœur des empereurs Baudoin & » Henri. Pierre fut battu près de Dirrachium , peu après fon débarquement,' » pafla cette riviere, & alla s'engager dans le territoire montueux  difficile d'Albanum, ou peu après il perdit une bataille et la vie ».

Dans tout ce paflage Albanum ne patoit être qu'une ville, qui doit plutôt avoir donné fon nom aux Albanites qu'aux Aibanois,  dont on ne devroit, pas foupçonner que les habitans fe fuf- îent tranfportés jufque dans le Peloponèfe; mais lorfque cians un autre endroit, Georges Acropolite parle d'un  cytoyen  d'Albane, nommé Gulame, qui campoit dans le territoire de Caftorie, avec une armée qu'il avoit levée à Albane, on commence à croire que ce nom put devenir celui d'un grand  puiflant peuple  on ne peut douter que cette Albanie ne foit la même dont nous venons de parler, quand on confi'dere que la défeftton de Gulame, = Golemi = qui is, donna à l'empereur Jean , mit dans im état fâcheux les affaires de Michel, defpote de l'Epire de la Theflalie ; & lorfque peu après nous voyons ce même Michel céder à l'empereur le château de Prilape, Bolofe Croas dans l'Albane, il ne doit plus nous refter aucun doute que ce nom n'ait été celui 'd'un pays aflez confidérable ,  le même précifé-, ment qu'on a toujours appellé depuis Albanie, &: dans lequel la forterefle de Croie devint fi fameufe, pour avoir été le rempart des Chrétiens , lorfque Scan- derberg la défendoit, enfortoit comme un lion de fon antre, contre le armées formidables des Ottomans.

ment à Conftantin Chabaron, & que lui-même, ayant été Uiffé dans ces eu ;ïrees, alla de Theffalonique à Berroce , d'où il prit le chemin d'Albane, où il erriva par Caftorie & Achrida , en laif- fant la Servie derrière lui. Il partit d'Albane avec les habitans les plus diftingués de cette contrée qu'il mena à Dyrrathium. Il s'étoit rendu dé-là à Prilape » lorfqu'il apprit que le "commandant d'Albane avoit été trahi par fa belle- seur, il étoit priibnnier du defpote Michel. Aufli-tôt il prit la route d'Achrida, pour tâcher de remettre fur un meilleur pied les affaires des Aibanltts , & envoya au-devant un maître d'hôtel de l'empereur ; mais il fut enfuite trop fceureux de fe retirer d'Albane : car , fijoute-t-il, la. nation des Albanites étoit entrée dans la conjuration de Michel , & s'étoit liguée avec ce perfide defpote, La paix fe fit fans que les Albanites rentraffent fous l'obéiflance de Théodore Lafcaris ; ainfi il n'eft pas furpre- »am qu'étant reftés unis avec le def- fote, on leur ait attribué les conquêtes que firent, en différens tems , les princes d'Epire, & qu'on les ait confondus ovec les Blaques , dont ils ne différoient gué par leurs noms.

Il n'eft pas douteux, ce me femble, 'Àlbane n'ait été le nom d'un pays peu e de Dyjraçhium, Je n'aflureroiç pas de même qu'il y ait eu une ville. II me femble pourtant que le nom d'Albanites que Ducas donne toujours aux Albanois, eft plutôt le dérivé d'un nom propre de ville que celui d'un nom de pays ; il acheve du moins de prouver que le nom des Albanois ne leur étoit point propre ,  qu'ils le tiroient ou de leur ville principale ou de leur pays. Il y a toute apparence que la'nature de ce pays qui étoit montagneux, donna lieu à la dénomination fous laquelle il  fut connu, parce qu'on appella Albss ou Alpes les montagnes de ce canton , comme on apella Pyrénées des montagnes qui n'en étoient pas éloignées. 

Mais quelle qu'ait été l'étendue du territoire d'Albane, ou des montagnes qui donnerent leur nom aux Albanois , ne doutons point que ce nom ne foit devenu celui de tous les peuples qui leur reflernbloient, & n'ait été le fynonyme ou à-peu-près de celuides Blaques. Syrgianne, dit Cantacuzène, fe rendit par Locres& l'Acarnanie chez les Albanois qui habitent autour de la Theflalie ( 6c ïrf. Kl. fur l'Achelous).Ce font des bergers indépendans, avec lefquels Syrgiaone s'4; toit lié d'amitié, lorfqu'il commandent en Occident. Ils lui donnerent des guides qui le conduisent chez le crales de Servie. Quelque tems après Andronic le jeune étant en Theflalie,les Albanois, qui fans avoir de rois menoient la vie paftorale fur les montagnes de cette province , & qu'on appelloit  Malacafiens, Pocciens Mafarites, du nom de leurs chefs, vinrent trouver cet empereur , au nombre de douze mille, le falucrent & lui offrirent leurs fervices. 

Ce n'étoit pas qu'ils vouluflent fe foumettre à lui ; mais comme l'hiver approchoit, ils craignoient que les Romains n'en profitaficnt pour les détruire : car outre qu'ils n'avoient point de villes , le féjour des montagnes, où ils fe tenoient pendant l'été, leur devenoit infupportable par le froid qu'il y faifoit en hiver , & qui les obligeoit de defcendre dans la c plaine ; non que ces Albanois ne fuflent belliqueux ; ils l'avoient prouvé plus d'une fois aux dépens des villes voifines,  le prouverent encore peu après en renouvellent leurs brigandages ordinaires dans le territoire de plufieurs villes fituées entre la Theflalie  Epidamne ; mais ils n'ofoient attendre dans la praine la cavalerie Romaine qui étoic compofée alors de toutes les troupes nalionales de l'empire  ils n'én avoîéift rien à craindre dans leurs montagnes. An» «Ironie auroit même été hors d'état de les punir, s'il n'eût mené avec lui un» troupe de Turs qui étoient fantafïîns. & très-bons archers. Ainfi la milice Romaine étoit devenue impuiflante contre toutes ces efpeces de fauvages quimul- tiplioient le defpotime & les vexations, du fouvefain & de fes efclaves privilégiés ,  il fe formoit dans le cœur de, l'empire des républiques indépendantes, qui abforboient toute fa fubftance. Teî- les étoient les communautés Albanoifes, telles les feigneuries des Valaques.. Mais je dois continuer la preuve que j'ai entreprife de la pluralité des Valachies. .

4.iS,p. Amurat, fils d'Orchan , dit encore George Phrantza, que j'ai déja cité fur les petits Valaques d'Etolie , Amurat n'ôta aux Bulgares qu'une petite partie de leur pays. Ce fut Bajazet, fui- vant le même auteur, qui après avoir cosquis une partie de l'Albanie , marcha contre Milfzas, prince de Blachie, 8c lui enleva une grande partie de fes états. Cependant il n'ofa combattre Miltzas dans les lieux difficiles où il s'étoit retiré, lui accorda la paix, à condi- qu'il ferçit

Conquit auffi une bonne partie de la Servie & de la Bulgarie (mais on ne voit point qu'il ait jamais pafîe le Danube , d'où je conclus que cette Valachie, fur laquelle régnoit Miltzas, étoit anffi voi» fine de la Servie que de la Bulgarie ,  l'une de celles qui étoient au midi du Danube).

Mahomet, fils de Bazajet, continue , Phrantza , ne fe fut pas plûtôt rendu maître de tout l'empire qu'avoit pofîedé fon pere , qu'il augmenta le tribut de la Mauro-Valachie de la£ogdiane. 

La  Mauro-Valachie étoit la Valachie noire? ou plutôt celle qu'arrofoit ce fleuveMau- rus , près duquel Alexis Comnene avoi t battu les Patzinaces , après avoir été joint à Enos par les recrues que Melif- fene avoit faites dans le pays voifm, ôc dont les Blaques faifoient une bonne partie: c'ëtoit auifi dans cette contrée,. & par conféquent dans le.voifinagc de J'Hebre , qu'étoit le mont Maurùs. La Mauro-Valachie étoit donc une partie de l'ancienne Thrace ou de la Macédoine.

Aftnirat, fils de Mahomet, dit toujours c. ; » Phrantza, attaqua, mais inutilement 4 les Valaques & les Mauro-Valaques , & fe retira avec perte. Ayant enfuite entrepris une autr^e expédition contre

Legjenda e urës së shënjtë

Duhej te flijohëj një çun i ri në fushën pjellore, si viteve tjera pra edhe këtë herë bolla kishte ngritur kryet lartë, t’kurret pastaj hidhet  me një shpejtësi të habitshme mbi trupin e djaloshit dhe se hap e mbyll sytë, bolla perthekon trupin trupit e viktimes, e shterngon atë më  terë fuqin dhe për nje qast ajo u shpernda copa-copa mbi fushën me grurë, kurse djaloshi mbeti gjallë ashtu qendronte këmbngulur, këmisha e bardh ishte skuqur nga gjaku i perbindëshit te mallkuar...

Këtë legjend e kam degjuar tek ne qysh i vogël, e imagjinoja këtë çunin i cili heroikishtë e mundi perbindshin, edhe më heroikishtë se Uliksi Katalanin te cilit ia nxjerrë te shkreti te vetmin sy që e kishte.... ta quajmi heroizem tani, por një ditë bleva një libër te ilustruar mbi mitologji te ndryshme, e pata shfletuar aty në librari pak por...kur pas dy vitesh e hapa këtë libër dhe e shfletova, para syve me doli ky imazhi që e shohim këtu sipër, u befasova, diçka e pabesueshme, këtë rrefimin e kisha perfunduar para shumê kohesh por..se imagjinoja kurrê se do gjëja ndonjê imazh që do e ilustronte gojdhanen mija vjeçare ..as s'mê kishte shkuar mendja...thoja vtë me vete se, "gjyshi imi më ka rrëfyër këtë gojdhan për bollen ndoshta vetem se te me frigoje...?

Si ka mundesi kjo që kjo legjenda e lashtë perputhet edhe me këtë skulptur apo skulptura nga artisti inspirohet në gojdhana ?

Është e habitshme krijimtaria popullore...!

°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°

Ky imazh eshte zvogeluar, kliko ketu per te par imazhin e plote.

 °°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°

 Sa here kaloj te gryka e ures se shenjte, mendja me shkon tek fijimi i asaj nusje..

por me shkon mendja edhe tek liqeni .. athua, ishte dikur liqe njashtu si e tregon gojdhana tek ne ne popull ?

°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°

°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°

 Legjenda e ures së shejtë, pershtatur sipas nje gojdhene popullore nga autori Halil Kajtazi,  permbledhje nga Proza e Drenicës.

Pas bjeshkëve te Nemuna dielli i kuq posi gaca e prushit kishte filluar te mshifej duke rreshqitur gradualishtë ku pas pakë çasteve, si nga magjia, i tërë rrafshi i Luginës së Drinit mori një pamje tjetër, i mbshtjellur sikur më efektet e një mashtimi optikë që do të kishin hyrë në lojë më qëllim për ti argëtuar të ftuarit, si para një arenës gjigante më plotë spektator per rreth saj....!

Derisa hija e maleve të larta mbulonte më një pelhur të hollë fushat pjellore, papritmas mbretroi një errësirë e tërë mbi tërë siperfaqen e luginës, që nga shpati i maleve, dukej se e gjithë lugina ishe shëndrruar në një liqe të madhë.

Nga kodra e lartë qe shtrihej perballë në pernedim të diellit, këtë fenomen të rrall e veshtronin më habi Dritoni dhe gjyshi i tij.

-E shikon gjyshi, më dukët se lugina e Drinit u mbulua me ujë, e pabesueshme,- e sheh edhe ti apo vetëm mua më bejnë sytë ... ?

- Haaaaaa, qeshi më të madhe plaku.

- E keni parë liqenin e vdekur ? hahahaaa! Jo biro, jo, ky është vetëm se një mirazh, nuk ka ujë aty jo, mos ke frikë. Dikur në kohërat e moçme që nuk mbahët mend, thuhët se, vërtetë, e tërë kjo lugina e Drinit ishte një like i madh...

- Unë s'po e kuptoj ! Atëherë, pse unë shoh në këtë moment këtë luginën të mbushur me ujë, si t'ishte një liqe ?- ia priti Dritoni.

- Je duke parë një mirazh Driton, të mashtrojnë sytë biro...hahaaaa !

- Po pse thua se, "dikur kishte ujë këtu në këtë luginën e Drinit ?"

- Po, e vertetë është kjo se, dikur kishte ujë këtu, tregojnë kështu goj pas goje qysh moti..si një përrall e lashtë- ia ktheu gjyshi.

- A e ke dëgjuar edhe ti ndonjëhere këtë përrall, pra ma trego edhe mua të lutëm gjyshi..

- Mirë pra, ta tregoj, ulu njëherë pusho këtu. E kam dëgjua nja njëqind herë kur isha i vogël, edhe gjyshi im më tregonte për këtë liqenin e madhë të Drinit dhe Drinisen legjendare.

- Cilën Drinisa, gjyshi ?

- Këtë Drénicên tonë ô Driton...këtë që e kemi prapa shpine, më këto fusha pjellore e kopshtije e këto bagëti që kullosin sot mbi këtë tokën tonë te shënjtë.

- Pse, ç'ka lidhje Drénisa jonë, matan malit, më këtë luginën e Drinit këtej, gjyshi ?

- Tani jo, por dikur moti kishin lidhje përmes ketij likeni të madh...

- Më trego pra, të lutem më trego...

Pas një pushimi të shkurtër, plaku mori frymë dhe filloi ti tregoj rrëfimin Dritonit.

- Kjo ka ndodhur në kohëra të moçme, shumë shumë të vjetra...por askush nuk e din se kur dhe para sa vitesh ky vend qe po e shofim ne sot ishte i mbuluar me ujë qe rrjedhte nga Drini qe buronte atje rrënxë bjeshkve te Nemuna, dhe ky uji i Drinit kishte mbush edhe kete luginen tonë qe dikur e thirrnin Drinisa. Pra dy anet e ketyre dy luginave lidheshin ketu poshtë përmes grykes së Balincës dhe përmes Arllatit, aqë sa edhe anijet e tregëtareve të pasur dikur shkonin nga likeni i Drinit te madh e kalonin kah Drinisa, dhe lundronin keshtu deri në Detin e Zi !

- E pabesueshme, e si ka mundësi kjo, nga u zbrazen këta dy likej, ku shkoi ky ujë ?

"- Keto fusha e kopshtije dikur ishin të të tëra mbuluara më ujë, aty tek Guri i Plakës thonë se mblidheshin taksat për lundrat qe kalonin nëpër këtë like, e te Pokleki ishte porta kryesore e lundrave.

"- Na ishte kënë njëherë një njeri, që i kishin pas thënë dikur Njeri i Mirë, e kishte ndertua një anije të madhe, barte udhtar e mallra nga ana e likenit të Drinit e deri ne likenin Drinisa, mirëpo pas një kohe ujë mungon ishte shtjerrur dhe barku i anijes i prekte tek gryka e Kodres së Lidhit, afër Arllatit, ne kete çast anija mbetet aty dhe shkatrrohet. Ishte merzitur fortë për këtë humbje Njeri i Mirë dhe mendja një ditë i shkon qe ta zbarzi kete like, andej kah shkonte një vij ujë e Drinit qe kalonte përmes Grykës së Lumes ku me tutje Drini shkonte e derdhej në tjeter deti, kah Jugu.. Njeri i mirë së pari shkoi te Gryka e Lumes dhe e zgjeroi vaun, kishte frikë se kur te zbrazej likeni i Drinit prapë uji do krijonte një liqe tjetër ne anen e Prizerenit. Njeri i mirë shiti tërë pasurin qe kishte, erdhi ne Kodër ku është sot Ura e Shejtë, punësoi shumë punëtor dhe pa ia nis punës preu disa kié në shenjë flijimi dhe ne mengjes me te léme të diellit iu lutë Zotit ta bekoje e ti dali në ndihmë për ta kryer ketë perpjekje të mirë për gjithë njerzimin.

Puna u nis që në mëngjez, pa u ndal zgjati disa vite. Njeri i mirë shiti prap pasurin qe i kishte mbetur pêr ti paguar punëtorët, puna ishte teper e veshtirë. Në ato kohera nuk kishte vegla pune te duhura, gurt e fortë i kanë thyer më zjerm, ua kanë kallur zjarrin druve dhe është nxehur guri, pastaj i kane kthye ujë të ftohët deh e ka qar gurin copë më copë, kanali hapej dal nga dale, vit pas viti...por Njeriut të Mirë iu hargjuan te hollat, nuk kishte me çka ti paguante punëtorët dhe më në fund e shiti edhe gjerdanin prej kukie, shiti te gjitha teshat e trupit, më në fund edhe qerapat e këmbëve, i kishin mbetur në trup vetëm tlinat e kanopëve dhe plisi mbi krye që nuk e shiti se, mé é shit edhe plisin në atë kohë, ishte nàm i madh dhe kur e némshin një njeri që keq njerzit e nemshin duke i thënë; « Te ardht dita me é shit edhe plisin e krésë »...kështu i nxante nema njerzit e kqinjë dikur...e me shit plisin Njeriu i Mirë ngjante sikur kishte nisur një punë të keqe dhe nuk e shiti. 

Njeri i Mirë më në fund u bë lyps, te gjithve iu dhimbsej, por punën nuk e nderprente as natë as ditë. Shkonte nga një vend në tjetrin duke kerkuar ndihëma për ti paguar punëtorët qe punonin në hapjen e kanalit, asgjë nuk e ndalte, dathur hypte mbi gur te kodres dhe e maste kanalin per te ditur edhe sa i kishte mbetur per tu hapur, kur e pan njerzit qe me te vertete se, ky Njeri i mirë nuk do ti ndahet kesaj pune, filluan nga kater anet e fshatrave që ishin per rreth likenit duke i ardhur në ndihmë.

Mé ndihmën e popullit qe iu bashkua punëtorëve arrijten te hapin kanalin duke tejkaluar gjysmen e punes, iu kishte mbetur edhe një pjes e vogël pa e perfunduar.

Nga gëzimi punëtorët punonin dhe kendonin, nga vullneti qe do e krynin punen qe e kishin nis para sa vitesh, tani ishte ne perfudim e siper. Femijët gjuajshin gur me bàha, nga ana e kanalit te grykes në anën tjetër, puna shkonte kah mbarimi.

Dy anët e grykes së Ures së Shejtë ishin mbushur përplotë njerez, nga kurioziteti kishin ardhur te shifnin se çka do ndodhi tani, pasi te hapet i tere kanali dhe si do zbrazet i tere uji nga likeni i Drinit ?

Per një çast toka gjemoi rëndë, njê dridhje e madhe luhati kodren, toka dridhej para kembeve te punêtorve dhe shikuesve. Shtypja e ujit te likenit te Drinit nisi ti shtyj guret e mdhenje ne kanal ku ende puntoret nuk kishin perfunduar punen. Valët e fuqishme i barten edhe guret dhe puntoret qe gjindeshin ende në gryken e posa hapur, dukeshin here mbi ujê e here nder ujë, guret te mdhenje sa shpija fuqia e ujit i barte si te ishin gogla...degjohej klithja e njerzëve dhe thirrjet ; « Oûuu, ikë djalë se, na mori Drini » ...

Njerzit kur panë qe po zbrazet likeni, menjehere u çue një dredhz e madhe, u friksuan se mos po permbyset bota e thojshin « u bë pus e Dri » ...filluan te peshperisnin se nje kulsheder do dali tani nga Gryka e burimit te Drinit dhe do i perbije te gjithë njerzit...

Njeri i Mirë me lotë në sy qante nga gëzimi, në anën tjetër qanet edhe per gjithë ata njerez qe u mbyten ne Gryken e Shejtë. Drini filloi te derdhej me tej drejte Grykes së Lumes, Njeriu i Mirê shqetsohej shumë deri në këtë qast vendimtar, a' thua do e kaperceje Drini Lumen a po do ngelej ketej Prizerenit ?

Me tu afruar uji i fuqishëm në Grykë të Lumës, e zgjeroi edhe me tej gryken per tu hedhur më poshtë per nja 20 konop samari, më Drini kthim mbrapa nuk kishte, njerzit nga gezimi brohorisnin « E theu Drini qafën »

Njeri i mirë e mori një gurë dhe e gjuajti andej kah shkonte Drini duke thënë : « M'sa kthehet ky gurë, Drini mos u ktheft kurrë » … !

Dhe vertetë, Drini nuk u kthye mà kurrë kah ishte më parë si dikur ne kohnat e lashta !

Poashtu edhe Drinisa aty ku ishte likeni i vogël u zbraz e u bë tokë pjellore si Liguna e Drinit, pas nje kohe filluan te mjellat mbi kete tokê te re pjellore dhe punes se pa lodhshme e me plote flijime qe kishte bere per kete vend Njeriu i Mirë dhe i tërë populli yn, ishte një bekim prej Zoti, atij do i lutemi pergjithëmonë sa te jete kjo tokë e jona e shenjtë.

Mbas një kohe te shkurtër tani mbi tokat e drenuara te dy likejve te shterrur u mbushen me vendebanime, njerëz të lirë që i lëshuan kodrat dhe pushtuan këto fushat pjellore jetonin tani prej fryteve që i jepte toka e re që e quanin Fusha e Njerit të mirë, ku pas evakuimit te ujit mbi ato fusha të gjëra shumë shpenzë te malit gjënin ushqime të mjaftushme e të pasura me skrraja krymba e insekte tjera qe qfaqeshin pas lavrëtarve e pas shirave.

Mirëpo atë ditë të bukur, posa kishte filluar syni i veres, fshatarët ia kishin filluar të korrnin grurin, kur pa pritur një boll përbindëshe versulet mbi bujqët. Fshatarët të frikësuar nuk dinin se ç'të bënin ndaj një perbideshi te till. Me guximin e tyre te madhë ata e rrethojnë bollën me kosa e tfurqi me çka kishin në dor por koti ishte të luftonin ndaj një perbindëshi te tmershm e të uritur që i qellonte fshataret me bishtin e saj më rreptësi dhe i rrëxonte viktemen për toke. Disa tjerë vraponin për te shpetuar njeriun ndonjërin prej tyre por më tutje bolla qëllonte prap tjerët që ata që tentonin me veglat të qellonin perbindëshin por pa sukses.

Një djalosh i ri me plot guximin e tij i afrohet perbindeshit me draper në dor por kjo e qellon me bisht dhe e rrexon në tokë.

Atëherë kur e pan fshatarët qe iu ishte e pa mundur te luftonin ndaj kësaj qënje të egër e lshonin fushën e betejes të alarmuar duke ikur drejt kasollave të tyre atje nê shpat rrënxë malit.

Mé te ikur njerëzit, bolla afrohet tek viktima e tij, e hipnotizuar perthekon trupin e njeriut aqë fortë sa që djaloshi mbetej i pa frym. Pastaj dal ngadal ajo bien nën hipnoz totale, bëhej gati ta gëlltiste viktimen e tij, dhe me gojë te hapur duke filluar nga koka, deri sa viktima humbaste terësisht në barkun e saj të ngopur. Kur viktima e perbindëshit qëllonte femër, së pari bolla pasi ia ndalte frymen viktimes, mënjëherë më bishtin e saj hapte mes sjetullave vrimën ku pastaj fuste kokën për të pirë qumshtin e ngohët nga gjitë e viktimes.

Fitorja e njerzve ndaj natyres ishte e shkurter se tani, kur pas sa e sa mundimeve e sakrificave njerzit mbanin shpresa se do te permirsohej gjendja e tyre e mjer, por prap, tani populli denohej pa meshir nga zoti i tyre qe i luteshin sa esa her per tiu ardh ne ndihm per te mbijetuar mbi ket tok të shkret ku ata e adhuronin aq shum. Ata pysnin vall, nga na vjen ky perbindesh, ky perbindesh i eger pse sulej ashtu ndaj njerzve te urtë qe s'kishin bërë kurrë asgje te keqe ndaj askujt ?

Pse zoti nuk ju ndihmon per të mbyt bollen dhe per te len popullin te jetoj i qet ne tokat e tyre qe i donin aq shum sa qe as kush se bente mend nje dit ti braktisi?

Shumë prej banorve te rrafshit iu kishte dhimbsur djaloshi i mjer e qe kishin ndegjuar an e skaj vendit se nje bolle e madhe i perbin gjinen ne ara dhe keshtu kishte shkaktu frik te madhe sa qe njerzit me s’guzonin te dilnin fare në te korra.

Per at vit te korrat kishin perfunduar shum shpejt e njerzit te pa mesuar me ket fenomen të pa njohur nuk dinin ende kujt me ju drejtuar për te kerkuar ndihmë qe ti nxjerri nga kjo situatë.

Më në fund kishin vendosur qe të pyesin një falltore qe ishte bukur larg e qe e konsideronin ate mbrojtëse te te tokave të mbar dardanis e te q’do gjallese mbi ato troje. Fshatarët e quanin zoja jon e bekuar me sy te bukur, Sybeli.

Krye plaku i fshatit kishte vendosur me tre pleq tjer te shkojn tek falltorja e famshme dea e Dheut, mbrojtse te kafsheve shtepiake, siq i thonin por ata shkonin per ti shpetua kafshet nga te ligat, syri i keq prej njerzve por ket her ata shkonin te ajo me lut ate qe te bej diqka kunder asaj gjallese te eger qe i tmerron dhe i mbyt njerzit.

Pra ne krye me kryeplakun ata shkonin me at shpres se falltorja do ju gjeje zgjedhjen qe nuk ’dinin si me ia ber ndryshe.

Kur mbërrin në Tushilë atje afer falltores fshataret per rreth e drejtuan kryeplakun maje t’ni kodre ku shifej qe tymonte nje kasolle e rrethekuar me gur e me një dritare të vogël qe mezi vrehej tymi qe dilte nga andej. Nga dritarja falltorja i kishte pa dhe iu doli perpara vizitorve te panjohur.

-O zonja jon e bekuar, ia nisi plaku. Sot t’kemi ra në der per me na dal në ndihmë se, vetëm me keshillat e tuaja mund t'ia dalim qe te lirohemi nga një perbindësh i eger qe s’na len dot as t’korrnat mi krye ne fushat tona, qe ndoshta edhe ti ke ndegjua per kete boll?

-Po, kam ndegjua. Por un iu qes fall shtazve te shtepisë me i shpetuar kur atyre iu bien ndonjë smundje e keqe por si me zhdukur at kafsh te pa deshiruar un s’di tjeter bari sherues, vetem një gje e di; per me ju shkua puna mbar ju duhet me dhan sakrifica.

- Si te na udhezoni ju zonja jon e bekuar, na trego se ç’të duhet të bëjm se perndryshe ne kemi mbet pa buk sivjet, i thot kryeplaku.

Pritni pak sa te dhezi ni zjarr me dushk te malit e q’ka te thot tymi un ua spjegoj, u thot ajo. Pas pak ajo e sjelli para tyre nje thes dushk te terun, ia dha zjarrin me un t’oxhakut dhe filoj te meditoje duke veshtruar tymin qe ngritej perpjet ne qiell. Nxoripastaj ne një kuti të vogël prej druri nje grusht kryp dhe e hedhi ne zjarr qe menihere u ndegjojshin krisme te krypes dhe nder koh pshtynte anash duke kthyer koken kah tvizitorët e panjohur. Para se te shuhet zjarri, falltorja iu tha se zoti ësht hidheru keq ndaj njerzve te ksaj toke se asht mundu te behen njerzit ma te zot se sa vet zoti qe me plot dashuri e ka kriju ket natyr ashtu si e keni gjet kur i keni qel syt se pari mbi ket tokë.

Ju nuk keni rrespektua rregullin qe zoti e ka kriju qysh perpara se njerzit te vijn me jetue ketu, prandaj zoti ua ka dergue perbindshin qe te mos ju lejoj kurr te qet në këto toka.

Nga egoizmi ju, keni tharë liqenjtë e zotit dhe tani mendoni se do perfitoni nga kjo tokë e zotit që ai t'jua fali këtë pabesi ?

"-Jo, kjo tokë s’ju takon kurrë njerzëve, vetëm mashtrohen se fitojn diqka por një ditë keni per ti paguar të gjitha mekatet "!

-Kur?- e kishte pyetur kryeplaku.

-Vetëm zoti e din, ndoshta tash, në kete moment, ndoshta neser kur t’asht hana e plotë, ndoshta pas disa vitesh apo më von pas mija vjetesh, zoti e di...

Mos u trembni pra se Zoti s’ju harron juve që e keni tharë kete vend, nuk iu pelqeu ta leni ashtu sipas ides se tij ? Ndoshta ua ka marrur mendja se më mirë është keshtu si sot qe e keni kurdisur se sa ai i madhi Zot i gëzum qe, qysh në fillim e ka krijua me dashuri nga shpiri i tij e ju keni marrur guximin per ta korigjuar doren e zotit ?

- Haaaaa, ç'ka mendoni ju ? A mos ndoshta keni harruar ?

Ata njerëz që ia kthyen shpinen zotit, prtap zoti nuk i harron, ai nuk ngutet. Ç’keni ber tjeter te keçe, perpos qe i'a keni ndrruar pamjen dheut kesaj toke, e shihni, ju nuk jeni Perendia ?

Shkoni tani, hajt pra se, si ’dihet, edhe mua mos po më gjàn ndonjë e keqe me fajin tuaj, po perpiçem t' ju ndihmoj, po zoti ndoshta sma shef per te madhe, e s'ma merr fuqin qe kam !

Kryeplaku vetem e ndegjonte pa ber zë fare. E dinte fort mire se vetem me sakrifica ndoshta zoti do e zbut hidherimin qe i kishin shkaktua. Kryeplaku e pa qe ishte e kote t'iu luste me tej falltores, ndrroj mendejen dhe u kthyen nga ishin ardhur.

Duke u kthyer rrugës po atë ditë pleqnarët bien ne dert se qka me ju than tash njerzve kur te kthehen se e dinin se sakrifica me askush nuk donte te japi prej se kishin hapur kanalin dhe tharë liqenjt. Te gjithë mendonin se tani erdhi liria dhe puna e madhe ishte kryer kur ter nje popull e kishte kaluar gjysmen e jetes se tijë duke hapur kanale per te

pas një dit ardhmeri me te mir dhe nje jet te qet në paqe dhe te lumtur ne token e tyre duke perfituar nga frytet e asaj toke të bekuar qe jeta e tyre mvarej kryesisht nga deshira e popullit se a donin apo sdonin te thajn token. Por tani perseri populli duhej te paguaj edhe njehere me sakrifica lirin duke flijuar femiun e tij me te dashur.

A thua, a të jenë te pajtimit te gjithë ?

-Asgjë ! Nâ ka mbetur qe edhe këtë herë te japim gjak, keshtu na tha falltorja e jonë, permes zonjes se bekueme...Para se te arrijn në fshat pleqët, ata u moren vesh në mes veti diku në mal, që kur të kthehen atje para fshatarve t'iu thojn atyre se gjoja zonja e Madhe ka predikuar, për me qetsue zotin, që tua fali mëkatet që kan bërë njerzit në gropen e tijë duhej flijua dike të gjallë. Më këtë plan, kryeplaku kishte nder mend t’ju thotë fshatarve se me duart tona e kemi tharë liqenin e gropes dhe atë kundër deshires së zotit dhe per ate zoti tani neve na e ka derguar atë bishë të eger, perbindëshin, për të na denuar.

- Né duhet me fliua një djal t'ri, të zgjedhur me bast, për qdo vjet per hir të Zotit !

Pasi që perbindëshi të ngopej me viktimen e tijë të njomë ne fitojm të drejten me i vazhdue te korrnat, perndryshe do kthehemi maleve si perpara...

Ashtu edhe ndodhi. Me te mbrriur në fshat, pleqnaret para popullit ua percollen fjalet e falltorës popullore qe te gjith ran në pajtim qe për ç’do vit te nzjerret me short një djal i ri qe te flijohet në Fusha të Mëllinjave.

Prapë, kur erdhi vera tjetër njerëzit posa u bënin gati për te korrur grurin në ara ne muajin e të korrave, këtë herë te organizuar, një ditë më par aty i kishin ftuar në logun e burrave djemt e ri për te hedh shortin se kush prej tyre do zgjidhej viktima e perbindeshit për kët sezon te korrave.

Pra, në logun e burrave pleqnohëshin te gjitha rregullat qe i kërkonte drejtësija e fshatarve aty u ndante e mira e e keqja ku pleqnaret gjykonin kritikonin apo sqaroheshin me njeri tjetrin per ndo nje ngaterres apo per qfardo grindje te pa pritur qe mos te perfundoje edhe më keq keta ndermjetsues vepronin sipas ktij kodi te vjeter qe e quanin kanun i drejtave morale e civike te jetes se banorve te gjdo fshati i dekretuar sipas urdherit te princit.

Pas një fjalimi mbajtur nga kryeplaku qe te gjith e rrespektonin vendimin e tij, ai iu tha edhe njeher te rinjve se poqese nuk e benin ket flijim, kurr populli s'do e gjeje rehatin ne keto toka dhe gjithë mundi per tharjen e likejve do shkonte huq nese nuk e zbatonin deshiren e zotit qe te ushqejn perbindeshin me nje djalosh te ri. Dhe kishte than se poqese ndermarrnin masa ndaj bolles per ta mbytur, zoti perseri do hidherohet e do bejë edhe më keq.

Askush se dinte se ç'farë gjykimi tjeter do ndermarrte perendia ndaj ktij populli që nuk zbatonte urdherat e tij. Disa gjenerata kishin kaluar që nga kjo koh kur jeta e njerzve mvarej krejt nga puna ne ara ramja e shortit e ndonje te riut per tu flijuar para gushes se perbideshit dhe pastaj vinin te korrat e arave. Kështu vazhdonte jeta nga viti në vit per çdo stin te re te korrave e ket here në log te burrave shorti i kishte prap nje djaloshi të ri afër fushave të Njeriut të mirë, i cili ishte dashuruar me par, ne një vajzë te bukur ku ajo e priste me padurim diten e fejeses me te. As si qonin mendët andej se një ditë basti do i bie atij, por qe tani në log të burrave kur kishte ardh momenti me terheq kashten, ne vend qe te terhiqte kashten e gjat ku jeta e tije do merrte kahje tjeter, basti kishte dasht ndryshe, keshtu që Ariu e terhjek kashtën më te shkurtë nder tetëmdhjet tjerave. Menjëher Ariut fytyra iu kishte z’verdhur ku pikë gjaku si kishte mbetur në ftyrë. E kishte pa se se shpejti mbrenda javes duhej perfundej i ter trupi i tij i ri ne mbrendi te perbindeshit e me e keqja ishte sed do e leje te vetmuar te fejuaren e tij qe ia kishte dhën fjalen se në syrin e pranveres që do vinte do të bashkoheshin pergjithëmon.

Të gjitha ato ditë të lumtura që i kishte kalur me Mriken s’arrinte dot ti hiçte nga mendja e tijë dhe tër atë pasdite mendohej se ç’të bënte. Patjeter se duhej të pranont ligjin e kanunit. Ai duhej të dali në Fushën e Mëllinjave për të perfunduar si të gjithë të tjerët, s’do të jet as i pari as i fundit. Basti i nxjerrur në logun e burrave ishte detyrim i pa shmangshëm. Mandej ishte edhe tjetra. Dhimbja për familjën, vllëzërit motrat shokët e feminis, farefisi, fushat e mbjellura e cicerimen e zogjëve qe me s’do ti ndegjonte kurr, per tokën dhe qiellin kët gjithësi pa kufi me yjet të panumerta, për hënën e diellin që me kurr s’do ti shifte shkelqimin e tyre. Kishte dhimbje të madhe sidomos për diellin! Ai nuk mundej te paramendoje se me kurr s’do të shofte diellin me rrezet e tij te arta kur qfaqej çdo mengjes e deri në mbremje kur perendonte për tu riqfaq te nesermen. I dukej gjatë, shum gjat ajo nat pa dritë e tani pergjithmon do ti thoshte lamtumirën !

I dukej e pa drejtë që të mos nxehej më kurrë nga rrezet e diellit të shëndrritshëm.

Kur u kthye në shtëpi, e njohtoj familjen e tij se qe priste atë. Me dhimbje të madhe iu versulen te gjith antarët e familjes se tijë. Per ta qe nga ky qast ai ishte i humbur

pergjithëmon. Të nesermen, ai mori leje nga kryeplaku që te shkonte në fshatin ti beje vizit se dashures se tij per her të fundit, ti thot lamtumir njeher e pergjithemon. Nuk vonoi shum e u nis per te e fejuara e tijë e bukur qe banonte pertej kodrave qe e pershkonin Fushën e Mëllinjave. Ajo banonte në një shtëpi te vogël perdhese te mbuluar me rrasa që i ngjante nje kasolle ku ajo jetonte ne gjirin familiar se bashku me emen babain dhe dy vllezerit e saj me te vegjël. Tani ishte afruar afer shtepis së Mrikës i lodhur nga rruga i shkonin ndiersët mbi ftyr.

Pasi trokiti në der të shtepis se saj, sikur te dinte Mrika me vrap ngurron për t’ia hapur deren Ariut, se sikur ia ndiente zemra se vetem aj mund të jet. Aty fillon përqafimi e pergdheljet e dy të rinjve me gëzim e lotë në sy, që nga pragu i shtëpis dhe perfunduan nën veranden prapa shtepis nen hije te rrethekuar plot ne kopshtin me pem te gjelbruara qe posa u kishin dalur frytet e vogla. Pasi qendruan një cop herë në këmb, vajza i jep leje djaloshit qe te ulet ne shkam me tri kemb pran saj afer vekut ku ajo pak me par kishte qen duke bër vek, një stolisje të mrekullushme. Mbi pelhuren e bardhë qendisej një pejzazh i pa perfunduar ku shifej nje imazh i bukur i maleve te shenjta te sharres qe populli i quante Malet e Sharrit, që kan një formë si të dhëmbve të sharrës që shtriheshin si vargëmale në pjesen lindore të dardanis. Ai imazh tani ishte gravuar ne shtofin e lemuar si mbi një liqe t kthjellët e të qet ku perzihej me rrezet e diellit dhe qiellit të kaltër me ret qe e shoqeronin aty ketu. Pasi e vlersoi punëdoren e saj Ariu e uli kokën nga se nuk mundi dot të mshefte dhimbjen qe e mundonte në shpirtin e tijë ende të njom. Edhe Ajkuna e kishte vrejtur mënjëhere shqetsimin e Ariut por s’dinte se si te zbuloje shqetësimin e tijë. Pas pak ajo u ngrit për ti sherbye. I ofron një ujë të freskët se kishte shum etje Ariu. Kur e piu ujin ajo i afrohet dhe ulet në prehën të tijë.

Ngadalë me duart e saja të njome ia pershkonte faqet, ballin e flokët e tij të gjata duke e shikuar drejt në sy.

- Po më duket se diçka po më mshef mbrenda në shpirt Ari. E di unë se ti nuk je si hiret tjera. Më thuaj pra i dashur im q’ke, pse je kështu aq i merzitur? - e kishte pyetur vajza mjaft e shqetësuar.

- E dashuraimeAjkuna, ofshani më në fund Ariu. Është shum veshtir për mua. Me ditur ti se qka me pret e nesermja... Ta kam pas dhan fjalen se do të martohemi pranverenvitin tjeter, por tash krejt ka marr fund per mua se basti paska dashur te marri tjeter rrugë...

- Ari,ç’thua kështu, pse me ké genjyer ?- ia ktheu Ajkuna..

- Jo, e dashur unë s’po te genjejë por s’iq e din edhe ti, për ç’do vjet nxirret para logut te burrave me short nga nje i ri për tiu fliue perbindëshit ne fushen e mëllinjave e këtë here, pa lejen e vllezërve kam pranua qe te dal në log të burrave se jam ma i madhi, s’te kam treguar deri tani por kerkoj falje, kam veprua me kok ne veti.

Në logun e burrave shorti me râ mua në mesin e tetmdhjet kashtave tjera, unë e terhoqa kashten më te shkurtën se kështu Zoti e paska shkru, jetë shkurtër ! S’kam si t'ia bëj tani, erdha për te parë për herë te fundit...

U ngit Ajkuna nga vendi e zemrueme, ia ktheu shpinen Ariut, i foli atij me zë të lartë:

- Si nuk pate turp të më lëni kështu në këtë gjendje te vetmuar ? Si i dorzohesh atij perbindeshi pa tentuar fare qe te mbrohesh me forcén qe ké ti?

- Ajkuna e dashtun, e si t’ia bëj ndryshe kundër një perbindëshi të tillë? Edhe të tjerë djelmosha të fort si unë para meje kan râ viktim n'atë fushë, s’do jem i fundit...

Në këto fjal të papritura vajza e shqetësuar per pakë se nuk e pushtuan emocionet shpirterore te mbrendëshme në vaj por ishte me një karakter të fortë dhe mjaftë guximtare.

U largua pak më tutje, disa hapa larg djaloshit e menduar doren mbi kok dhe pas nje kohe ne qetsi ajo kthehet kah Ariu me një shikim qe ne syt e saj ngjallej një shpres ndoshta e fundit.

- Prit,- i thotë Ajkuna, kam një ide!

Ajkuna e udhëzonte Ariun krejtë se q’ka duhej ndermerrte ai për të mbrojtur nderin në Fushën e Mllinjave, duhej te flijohej për vendin e tij !

Tërë natën edashura e tij kishte pergatitur planin për të nesermen qe te shpetoje te dashurin e saj pa nderpre. Ajo jishte pre nje kemish mjaft te gjer sa qe mund te mshifeshin nen te teha te mprehte kose qe edhe qimen e flokut e prente pa e vrejtur fare.

Kur të nesërmen në mëngjes të gjith u pershendeten me djaloshin qe kishte marr rrugen drejt vdekjes ku atje posht ne fusha të mbjellura me grur ku e priste perbindeshi i madh per ta gelltitur të gjall! Mbasi të gjithe i dhan doren te afermit dhe shokët e tij, mandej tërë familja para pragut te shtepis, me lot në sy e percillnin të dashurin e tyre në rrugën pa këthim, vetem Ajkune mbahej anash dhe fshihte lotët e saj nga emoxinet, pa ditur ende se si do perfundonte i dashuri i saj...

Ariu duke hecur me hapa të ngadalsuar drejtë vdekjes, zbriste poshtë në fusha. Pak më tutje kur mbërrin tek një gardh me therra mjaft i lart fshehurazi e dashura e tij i del perpara. Shpejt e shpejt ajo i jep shenj qe te deshi këmishen e tijë te re qe nena ia kishte ber gati. Pastaj ia lidh per së gjati në gjokës tri kosa të bashkuara ngatas njera pas tjetres, tri mbrapa shpines dhe nga dy kosa nen sqetulla, mbi to më në fund ia veshi një këmish të gjër të bardh si bora qe e kishte punuar gjat natës dhe shpejt e shpejt e përqafoi atë.

- Shko tani në fushë betej e dalish faqebardh, zoti te ndihmoftë !- i tha Ajkuna, e djaloshi u drejtua kah arat me grurin e mbjellun qe aty do te qfaqej se shpejti bolla gjigante me bisht te gjatë e pupla mbikokë.

Si herët tjera, gjithmon bolla para se te sulmonte viktimen e tij ajo e ngriste kokën lartë dhe hynte nën hipnozë, e nëse viktima tentonte më ndonjë mjet të mbrohej, menjëhere ajo e sulmonte atë me bishtin e saj të gjatë, e neutralizonte viktimen. Djelmoshat e zgjedhur me short asnjeher s’kishin tentuar të mbroheshin fme ndonjë armë fare se kështu duhej rrespektuar rregulli i pleqnarve. Dikush duhej sakrifikue jeten patjeter në fushen e mëllinjave. Si viteve tjera pra edhe ket her bolla kishte ngritur koken lartë, t’kurrej pastaj hidhej me një shpejtësi të madhe mbi trupin e vektimes. Mbështillet rreth trupit të djaloshit dhe e shterngon më terë fuqin dhe per nje qast ajo u shpernda sa qel e mbyll syt ne copa-copa mbi grurin e pa korrur. Kurse mbi këmishen e Ariut dilte ende gjaku i perbindëshit.

Kështu që tani kishte perfunduar tmerri njëher e pergjithëmon mbi Fushat e Mëllinjave në keto toka të Kosovës së vjetër legjendare !

Thuhet se më vonë këta dy të rinjë martohen e kalojn së bashku një jetë të gjat e të lumtur si në prrallza.Thuhët se kishin lân shumë trashigimtar !

Pershtatur nga Kreksi, sipas një gojdhane popullore, botuar nga autori Halil Kajtazi

*********************************************************************************

Lexues te dashtun, këtu poshtë e shtuam edhe versionin mitik te Urës së Shenjtë në traditen popullore qe percillet përmes folklorit ne viset e Kosovës, një version i ngjajshëm edhe me Rozafën e Shkodrës.

                             =URA E SHEJTE=

Tre Hasjan ne kam jan çue, Tre vllazni kokan qillue, Nermjet veti jane besatue, Uren e Shejte do `m`e marue.

Shkojn te Ura djemt me punue, Ka ni kat n`dite zidin tye que, Plot tri vjet n`Ure kane punue, Diqka naten zidin ty jau rrexue!

Nuk po mujne qemer me i vnue. Ni nate Uren djemt e kan rue, S`kane pa kene zidin tye rrxue, I kane pa gurzit tuj fluturue,

Besa djemt kokan frigue, Sabah Zoti e ka zbardhue, Sabah Zori kur pe ban, Ni plak dervish Zoti pe qone: Puna mare ju tre hasjane

- Puna e mare, plak, spo na shkon, Pune e mare sa tuj na shkue, Qe tri vjet jemi tuj punue, Qemer ures spo mujme me i vnue,

Ka ni kat zidin jem tu e que, Dishka naten asht ty na e rrexue, Ni nate, naten, o plak e kemi rue, S`kem pa kan zidin ty e rrexue,

I pashim gurzit tuj fluturue. Plak dervishi ju ka kallxue: - Nermjet veti ju me u besatue, Grave n`shpi mos me u kallzue, Qajo grue dreke qi vjen me prue,

Kurban t`ures me marue ! Nermjes veti jane besatue, Grave n`shpi mos me u kallxue, - Ejvalla djem po due me que, - Ejvalla o babe Dervish,

Pa lue venin po u hupe pej sysh. Te tre djemt kokan hutue, E lane punen ne shpi jane shkue, Vllau i madhe kofte marrue, Grues s`vet i kish kallxue.

- Mos gabo drek me prue, Kurban t`Ures kem me t`marue ! Vllau i dyte kofte marrue, Edhe ai grus i ka kallxue, - Mos gabo drek me prue,

Kurban n`Urë kem me t`marue ! Vllau i vogel kofte bekue, Grus vet hiq si ka kallxue, Zabah Zoti e ka marue, Shkuen te Ura djemte me punue.

Qat nate zidi nuk koka rrexue, Vllau i vogel qi ska tregue. Vakti i drekes koka afrue, Nana e djemve ne kame nau que,

- Reja e madhe e jeme bi, Qojau buken djemve t`mi ! - Ah moj nane tha me t`kallxue Dhimte e nishkit m`kan rroke mue, Nuk po muj venin me lue.

Rejes dyte i ka kallxue, - Dreken n`Ure ti sod me que ! Ah mori nane ty me t`kallxue Dhimte e madhe m`ka marre mue, Nuk po muj pej venit me lue,

Tybe s`muj buken me que. - Réjes s'vogel, i tha, e jeme bi, Qomjau buken sod djemve t`mi ! - Po po i thote e lumja nane, Qite djale pergjini qe e kam,

Amanet, ty due me te lane, Kqyrma nane mos t`um kane, Mos t`ma marrin gjaja neper kame, Rujma nane mos t`bjen n`bunar !

- Mos kie gajle, loke, ja bane. Shkon e vjen, shnosh e mire e gjane.

- A po ngon , tha , e lumja nane, Ni anderr t`shtire e kam pa prame, Kite oborr ma se shkeli me kame ! - Eme re oj bi na i ka thane,

Anrres t`nates qysh po i beson ? Nana buken gati pe bane, Reja nise me buke o kane. N`gjyse te udhes kur po shkone,

Ni zerzele Zoti pe qone, Koka nale, e ngrata, po pushon, Javashite zerzelja ish kane, Pe merre buken e po t`fillon,

Drejt n`Ure te Shejt ajo po shkon. - Puna e mare, more kunete, jau bane ! Mare per ty, mori nuse, ska me kane, Varrin tane po ta marojme !

Qe tri vjete n`Ure qi punojm, Qemer Ures s`un po i vnojme. S`mujme qemer Ures me i vnue, Pe lype Ura kurban ni grue. -Hajrli kofte more kunete jau bane,

Per kurban tybe s`jam pishman. Amanet o kunet ja u bane, Ni djal t`vogel n`shpi e kam lane. Dikush djalin me shkue m`e marre,

Due pak gji sabis me ja dhane. Po shkojn djalin e kane marre, Nuses n`prehen ja kane lane. Te dy gjinat ja paska dhane,

Me shuplak floket po ja lmon. - Mjera nana loke ja bane, Jetim t`vogel nana don me t`lane ! Me nafak ishalla kie me kane,

Ju rritsh nanes ju befsh taman, Me sunue, ishalla, venin tane. - Ore kunet gruja ju ka thane, Babes e nanes selam m`u ba, Ni moter t`madhe ne shpi e kam lane.

Burrit tem qata me ja dhane, Fort besnik ky koka kane, E ka majte besen qi e ka dhane. - Amanet kunete ju ka thane, Njanin gji jasht me ma lane.

Lemna jasht tha njanin gji, Kur t`merr vajin qaj djale sabi, Hjek merzi ai me gji te e mi, Ja oôZôt bajke, koka que ne kame, Me bismele ne vôrr po shkon.

Me tekbir kryet po ja shkurtojne, Permi to zidin pe marojn. Qemer Ures po mi vnojne, Njanin gji jashte ja kan lane, Sot e ate dite aty tamel kullon.

*****************************************************************************

Falemenderojmi Marjan Doda icili na shtoj këtë këngë në vargje, lexim te kendshëm, ju faleminderit.
Marr nga libri ” Kenge Popullore ”
Kënduar nga Salih e Feriz Krasniqi
Shtepia Botuese “FAIK KONICA” prishtin 2007

Web: http://vatrahasjane.al/welcome/2011/...res-se-shejte/



PërshtatipërRenesancën ilire Dardan Leka

Arben Llalla: Shqiptaret autoktone ?

Arben Llalla  këtu na  e hup me kos..!  gjoja  se ai interesohet per gjetjen e burime te gjuhes  se  shkruar shqipe   dhe na paraqet shqiptarve si AUTOKTON ,  kur në letrat e helenistit shkruhet kjarte se; shqiptaret si edhe hellenet erdhen  nga Kaukazi !  E  ku na mbeti ketu Auktonia, ku vajti autoktonia shqiptare e  Ilire ?

Sipas kësaj deshmie, shihet kjarte edhe modeli permes  kesaj porosie se si u eliminua ne kohen Bizantine edhe emri  i ilirve dhe me siguri per  kete arssye, nga keto kurthat greke ne sot  e kemi pesua,  sepse keta paskan preferua që  edhe ne shqiptaret te kemi prejardhje njesoj si helenet nga  Albania e  Kaukazit, pra shihet kjart kêtu se  kush ka ndikuar  në këtë  plan te propagaandes dhe për  ate  ne sot  nuk kemi deshmi  nga  koha Bizantine..ose krejet pak..

Me  ç'do kushte edhe ne duhet te  iu bashkangjitemi atyre  ne keto plane; pellazget si dhe helenet, si miq e fqinje qe ishin atje ne Kaukaz jetonin ne harmoni, pse  te mos jetonim edhe ketu ne Ballkan se  bashku si atje  qe  jetonim dikur, me emrin Pellazge ?
 

Plane  skandaloze..propagand mirë e kurdisur si një skenar  filmi; Kjo eshte e ditur se helenet  erdhen nga atje, pse ky autori  i kesaj broshure  i eliminon iliret ?
Sa lojë djallezore, sllavet filluan ti quanin ilirë, pa kene ilire  fare, kurse  ne që ishim ilirë, na krahasuan me albanin e Kaukazit, si ka mundesi kjo qe  edhe sot, disa historian shqiptar i mbeshtesin keta  autorë  diabolik ?

Pse  nuk thotë autori;  "te jetojmi si fqinje qe  ishim dikur  para mija vitesh ne gadishull si ilire e helene  por tenton qe  ne te quhemi vetem se  Skiptariu e  ata Heleniu.. ?
Teper intrigante kjo tentativa e tyre..

 =Shqiptaret autoktone=  ? shihe njehere  hipokrizin ketu; njehere  e thote se, shqiptaret erdhen nga Albania e kaukazit e ketu ky autori yni e thote ndryshe, me shpoti ndoshta, si Klajer=Shqiptaret Autokton ?
Arben Llalla

"Edhe pse deri më sot libri më i vjetër që është shkruar në gjuhën shqipe mbetet vepra e Gjon Buzukut “MESHARI”, shumë studiues të huaj dhe shqiptar kanë nxjerrë përfundimit se gjithsesi, ka pasur edhe ka ende shkrime të pazbuluara në gjuhën shqipe të shkruara me shkronja latime por edhe me shkronja greke. Mirëpo mundësitë për gjetjen e dëshmive për ta vërtetuar këtë teori janë jashtëzakonisht të pakta sepse fqinjët tanë të afërt dhe të largët janë “kujdesur” që këto dëshmi të konservohen për të mos dalë kurrë në dritë. Një dëshmi për ekzistencën e librave të shkruara në gjuhën shqipe para vitit 1555 na sjell Peshkop Gulielm i Barit, i cili në librin e tij “Përshkrime Udhëtimesh ”(Directorium ad passagium faciendum) më 1332 shkruan: “Ndonëse shqiptarët kanë një gjuhë tërësisht të ndryshme nga latinishtja, në librat e tyre përdorin, veç të tjerash, shkronjat latine”.
Por ku shkuan këto libra, këto dëshmi?!

Këtu shohim lojen që luhet në kurrizin e  popullit shqiptar si sot  si edhe para 130 vitesh; si ti manipulojmi, te shemebt  teoria Ilire e te pranohet  kjo e tyre  pellazge dhe pastaj ne do luajmi si kemi deshiren ne me "shqiptaret  e kaukazit.. "
Autori njêhere  e merr si krye tematik; "gjurmet  e shkruara te gjuhes shqipe me alfabete te huaja"..mirepo ky shpalos plane dhe memorandume, se  si te eliminohen shqiptaret..

"O Shqiptarai Pëllazgoj!
Ata të parit qe erdhë katu janë ata të vendit se Jafëthit i a Japetit, ata qe quhen ndryshe Pellazgoni, ia fara e Japëtonit, pas Pendarit edhe Psodhon edhe ate te pa vdekurit Omiroit.
Kata zbritën si edhe nga e të tjerë vise ta Anadholit, po mëtepr nga i Kaukaz, ku eshtë nji hora emadhe, qe quet edhe tani Allvania Pari, edhe nji udhë Portat e Allvanisë, nga Alvet ia Alpet, Malëtë Vardha, qe sandemi pastai edhe emri i miletit Allvanoi. Alv edhe Alp, si pas gjuhis Gotthisë, Këltisë edhe Dakisë, podhë si pas Ellinisë, Mali Vardha.
Pëllazgoni ia Plleqi qindruanë Thrasë ëdhe Maqedonën, po si ëdhe të siprëmën ëdhe të poshmën Moisinën, edhe terë Shqipërinë edhe, Ipiro-Thessalinë si ëdhe pastaj Attikinë, edhe Viotinë ëdhe metë shumat Nisi t’ Adhrisë, te Jonisë edhe Ajgesë".


"Shqipetarai!

Mi me shumë bësë-lih dotë gjeni në Ellinëtë, se ne te tjerë miletër. Ne doni, dëgjoni hate qe ju thotë e ju thëret Vilaetliu, aji qe gjithë nji me shumë gjëra per miletnë tuaj edhe tanë ne Bukuresi, ne Stamboll, edhe ne Athinë edhe ne Jannina shkrojtë, pa ndo nji fajde të ti, edhe do nji te kthjyër te mendjesë ta Ndrijsë, kliçi ndot tani hate te çuditmën edhe që ep gjithë te Kërkuar te Ellinëvët edhe te Turkëvët.
Me kohë tuaj letë gjetë çdo fjalë edhe krima".

“Kurë Shqipëtaët te mo leftojnë përmi Elladhën ne do Sulltani, letë leftonjë ne ertht ashke i Ellinevet ne visët tanë jivë ta falnë edhe te qendroni me Ellinete".

"Ne judhëntë Sulltani (Padisahu) armë edhe plaçkat e luftës qe te lëftoni përmi Ellinete, te mos imirni, se ot pësoni ato qe pësuan Boshnjakët me Austrinë".

"Dotë vriti, dotë skllavosën fëmija tuaj, edhe dot ndaet ne njerëzinë gjeja tuaj. Ellinete kani Nome te mirë edhe të mbeti me hata. Kam amandi qe ot roni".

[B]"Po ne doni qe te idhi te ngrit eti vini në Imbrëtëri te Turqisë shisni terë gjenë tuaj, edhe shkoni ne Stamboll" Kashtu te kini uratën timë te terë qe te mos leftoni me Ellinete”.
==========================================
Kështu pra  ne sot kemi ardhur deri ne këte  ditë; mbeshtesim ata elaborues  te planeve famkeqe si tek  Qubrilloviçi, memorandumi per  debimin e shqiptarve nga Ballkani; "ose  behuni si ne edhe ju, ose  shitni shtepit e  token e bagetine dhe ikni ne Stamboll !

Opinjone te reja rreth origjines Pellazge

Pushtimet Skito -Pellazge

Lavdi iu kushtuan ne shekullin XIX-të edhe ardhacakëve Pellzgë, por pasi e hetuan se janë te ardhur atëherë ua thurren këtë lavdi Helenëve, ardhacakëve pas pellazgëve...

Si e shohim, asnjëhere historianët e autorët nuk ishin të drejtë më nE...! Preferojne te na quajnë ose popull enigmatik, ose barbar, ose pellazgë më nderkurthen duke e ditur mirë se ishin edhe keta te ardhur nga lindja në gadishullin tonë, dhe nuk i quajten asnjehere autokton sespe nuk ishin por vetem parahelene... asnjëherë ne nuk ishim te zot ta shkruajmi vet historin e vertetë të popullit tonë autokton qe jetoi aty edhe para ardhjes se Pellazgëve ne vitin 1986 para Krishti, te ardhjes së helenêve 400 vite pas ardhjes së Pellazgëve, mandej as qê e permendin fare keta autor e historian se ne keto troje jetoi populli shqiptar edhe para ardhjes së Serbëve e Bullgarëve por ua atribonin këtë tokë te huajve ardhacake...gjoja si toka e tyre eshenjtë e djepi i tyre..Mirepo sot edhe ne jemi ne gjendje ta shkruajmi historinë tonë...te verteten; se ketu ishim edhe para turqëve, para serbëve e romakëve si dhe para grekëve e para pellazgëve...!

Krenar Per Historine postoi;

"Nëse do të kthehemi para historisë, përpara se Homeri rapsodik këndoi për të perëndeshave dhe heronj të metodologjisë, përpara se gjuha greke është shkruar, një komb i njohur edhe jetuar më emrin e Pellazg, shqiptarët janë paraardhësit e vetëm që kanë origjinën nga kjo racë e fuqishme parahistorike"

Dardan Leka : Ky definicion është i barabart më një definicion si vijon;

" ...Po e zëmi se, në vitin 7000 pas krishti, historianët në të ardhmen do nxjerrnin një tez të re si kjo ne lidhje me banoret e gadishullit:

".. Serbët ishin populli më i vjeter në Gadishullin Ilirikë sepse ishin aty "PARA -TURQËVE"..gjoja se historia e popullit shqiptar nuk shkon më largë se në këtë periudhen e ardhjes së serbëve ?

Mirëpo e shtrojmi pytjen; a kishte ndonjë popull tjetër para se te vinin këta serbët në Gadishullin Ilirikë ?

Nëse ka patur banor shqiptar para se te vinin serbët, atëhere ka patur në keto troje shqiptar edhe para ardhjes së pellazgëve si dhe para ardhjes së helenëve !

Më një fjalë pellazgët vijë në gadishullin tonë vetem 400 vite para se te vinin helenët, njëoj sikur që erdhen serbët 400 vite para se te vinin turqit ne trojet tona....

Qe te dy palet ishin te huaj !

Pellazgët erdhen më 1896 para krishti !

Helenët erdhen ne vitin 1541 para krishti !

Serbët erdhen 800 pas krishti !

Turqit 1300 pas krishti !

Asnjeri nga këta popuj nuk janë autokton nga gadishulli Ilirikë, po kush ishin atëher populli më i vjetër se pellazgët e helenët ?

Ti permendim vetëm dy popuj autokton vendas, Para Pellazgë në gadishullin tonë; Melopët, Selenët dhe Dolopët për te cilët pakë kush i permend, këta ishin para pelalzgëve e para helenëve.

Mirëpo si e shihni ketu: ... Othniel Margalith - 1994:

"considered by modern research to be semites, was the son of Cush son of Ham (ibid 6); " Canaan the son of Ham, ... distinction whether they were of Doric or Pelasgian origin. Whatever their "racial" origin, when they arrived in Canaan ....".

=Konsiderohet sipas kerkimeve moderne se Kanani ishte i biri i Hamit, poashtu si edhe Kushi=

Keto teza në lidhje me origjinen shqiptare nga pellazgët janë te pa baza për mendimin tim dhe tê dëmshme sepse bota mbarë sot e din fare mirë se nga e kanë periardhjen Pellazgët ! per ata qe mendojne se Pellazgët janë pika e fillimit të gjenezes shqiptare gabohen, nuk kemi asnjë prov deri sot qe keta ishin popuj autokton te gadishullit tonë. Keta popuj Skitë të quajtur më vonë Pellazgë, Etruskë apo Tirrenien, u shperngulen nga Turkmenistani i sotëm, qê ishte djepi i Skitëve, si e thotë edhe robet D'Angely ne Enigma, që kishin ikur në Azi e Anatoli, ku pasi qe ishin vendosen ne Qipër, ikin nga aty dhe shkojne në Palestinën e sotme ose Canaan.

Ne çfarë bza mund te ndjekim ket hipotez se edhe ne shqiptaret rrjedhim nga Pellazget te cilet erdhen ne gadishullin tonë ne vitin1896 para krishti dhe iken pas 400 vite ?

Shiheni ketu;

"The Pelasgians,Canaanites,Phœnicians,MagogianScythians, and some who had dwelt in Egypt, formed this mixed body, called Pelasgi, headed by Cadmus. They are distinguished in the sacred writings by the name of Cadmonites. Canaan contained ..."

=Pellazgët, Kananët, Fenikasit, Skitet dhe disa popuj të tjerë që banonin në Egjiptë, formonin një trup të vetëm të ketyre popujve të perbashkët qê quheshin Pellazgë. =

Ju lutemi, ne si popull i gadishullit Ilirikë, çfarë lidhje patem më keto popullsi të ardhura nga palestina ?

Shihe ketu vendin se ku jetuan Pellazgët më parë, para se te vinin në gadishullin Ilirikë:

"The ancient Cretans are the same as the Cherethites, and the Pelasgians as the Philistines or Pelethites of the ... They had certainly been » a considerable time in the land of Canaan when Abraham arrived there in the Jyear of the world ... "

=Kretasit e vjetër janë të njëjtë si Keretitët dhe Pellazgët dhe si Filistinët ose Pelestët...ku me siguri keta popuj jetuan së bashku në tokën e Kananit para se të vinte Abrahami...=

Pastaj, si e shohim, më ardhjen e fiseve hebreje në krye me Abrahamin, nga Kanani Pellazgët largohën në drejtim të veriut, pushtojnë bregdetin e Turqisë së sotme dhe hyjnë përmes Bosforit në Traki, mirepo më parë ishin ndalur një kohë në Tarsë, bregdetin e Turqisë së sotme, ku mendohet se edhe Traka mori emrin sipas kesaj kolonie Pellazge qe erdhi nga Kanani në gadishullin tonë..!

Te shohim edhe më tej:

"Theory of De la Name, that the Pelasgian* were of Phoenician extraction, and of a totally different origin from the Hellenes. ..."

=Kjo teori deshmon se Pellazgët ishin rrjedh e Fenikasve dhe se ishin krejtê të ndryshëm nga Helenët.=

"... If we trace the histories of the Phœnicians and Chaldæans to their origin, in the most ancient authors, there appears great reason to believe they were a mixed people of Scythians, Canaanites and Pelasgians"

=Nêse e ndjekim rugëtimin e Fenikasëve e te Kaldeënëve që nga origjina, nga autorët e vjetër, duhet të besohet më plotë arsye se ky ishte njê popull i perzier prej Skitëve, Kananëve dhe Pellazgëve=

"Pelasges ils passe d'Asie en Europe par le détroit de l'Helles- Pont, où elles ont fait le tour du pont Euxin par la Scythie."

=Pellazgët kalojnë nga Azia në Europë permes ngushticës së Bosforit, te quajtur Skitia.

=Nêse e ndjekim rugëtimin e Fenikasëve e te Kaldeënëve që nga origjina, nga autorët e vjetër, duhet të besohet më plotë arsye se ky ishte njê popull i perzier prej Skitëve, Kananëve dhe Pellazgëve=

Si e shohim më siper;

Pellzgët na vijnë nga Azia e kurrsesi nuk janë autokton në gadishullin tonë, si e vrejtem siper, para se te vinin në greqi, ndalen në Traki...ku nga aty pushtojnë Arkadinë ne vitin 1896 para krishti ! E si mund ti quajmi autokton drisa dihet data e ardhjes së tyre poashtu edhe data e ardhjes së grekëve dhe e serbëve në Gadishullin tonë ?

Shihe ketu;

" of the Pelasgians, Cadmus, Cadmus, an Egyptian by birth,12 and a sojourner in Phoenicia, arrived in Bceotia with a..." ..

=Poashtu edhe Kadmi, që ishte Pellazgë i lindur në Egjiptë, kaloi nga Fenicia në Beosië..=

Si e shohim; lidhjet pellazge egjiptiane e fenikase ishin teper të ngushta me tyre dhe se prezenca Pellzge nê gadishullin tonë njihet si njê koloni pelalzgjike e fenikase e kurrsesi një popull autokton ne keto vise.

Shihe edhe ketu;

Edwin E. Jacques - 1995 - "...found in Greek and Latin documents. If only the Illyrian language had been conserved like the Greek, ... He did not date the arrival of the Pelasgians, however, but was certain that they arrived in the peninsula before the Hellenic ..."

Edwin E. Jacques - 1995 :=Ilirishtja ishte ruajtur si gjuhë greke, që nuk daton nga ardhja e pellazgëve por më siguri para pellazgëve.=

Më vonë pellazgët vendosen në Thesali, mirepo pas një kohe arrin pas pelalzgëve edhe një pushtues tjeter, njesoj sikur erdhi Turqia qe e shporri Serbinë, poashtu edhe Helenet ne krye me Deukalionin ne Vitin 1541 para krishti, njesoj si e humben betejen serbet ne kosovë nga turqit, keshtu pellazget u shperndane, erdhen edhe ne Epir.

Shihe ketu; Edme Mentelle - 1787:

"En supposant cela, on peut déterminer quel fut le Pelasgus qui conduisit le; Chaoniens en Epire.

=duke sypozuar nga kjo shofim se si Pelazgusi i udhëheqi Kaonienët në Epir=

The pelasgians practised agriculture, and had therefore established themselves in settled abodes; in which on ... Pelasgus is said to have arrived at Dodona and to have ruled there; and, according to Ephorus, the Pelasgians were"

=Sipas Eforit, Pelasgët ushtronin agrikulturen, vendosen në Dodona dhe ndertojnë aty vendbanimet e tyre=

Kjo tregon se pellazget ihin te ardhur e jo autokton...

Mirëpo edhe nga Dodona Pellazgët u dëbuan, qendruan vetëm 355 vite ne Gadishullin Ilirikë, iken në Saturnie, Italie....

Si e shohim, keto jane argumente shkencore me data historike...

I nderuari krenar, qe do e perseris sa here qe te jete e duhur, kurse ju mund te sjellni te njejtat argumente nese vertete jeni i bindur se pellazget jane autokton ne Gadishullin ILirikë, me vje keq, por edhe une do sjelli argumente e plote te dhena se ne kemi folur gjuhen shqipe edhe para se te vinin tek ne pellazget, njesoj si e kemi folur ketê gjuhe edhe para se te vinin sllavet...e turqit mê vonë...te gjitha linket i kemi ne dosje Dokumente n grup, por mos hrro se edhe anêtaret tjerë dijnë t e bejnë kerkime specifike ne google Books, jo vetem une dhe ju...mjaftone te kerkosh "origine pelasge" ose "origin of pelasgian" "origine pelasgian canaan" "origine pelasian of schytes".....dhe lirishtë mund te sjellni keto te dhena si dosje dokumente.

Krenar Per Historine: "Besoj se gjithmone u referohem studiesve serioze, te pa ndikuar emocionalisht.[asnjanjes] qe kane paraqitur definicionet e tyre shkencore , Teorite jane, shume dhe secili ndjek e mbron me argumenta te dala nga studiues te shumte, Njera teori pshm thote qe pellazget vijne nga veriu i danubit, nje tjeter thote nga Azia. nje tjeter jane nga Arkadia, tjeter nga Izraeli etj, etj, Po a jane nga trojet ku kane ushtruar kulturen e tyre ?

Personalisht u besoj shkencave egzakte, pra laboratoreve, dhe jo ''regjisoreve'' te historise, qe jane ne sherbim te politikes se caktuar Nuk marr persiper te dal me asnje teori, pasi nuk jam nje studiues i mirefillte, por nje dashamires i historise se vertete. Ne shume linke dhe adresa ne internet ka edhe artikuj denigrues me qellime qe dihen, te cilat zhvleftesohen menjehere, se kane permbajtje emocionale..... pshm....Une u besoj studimeve gjenetike nga universitete prestigjoze ne bote, dhe nuk u besoj pshm ndonje teorie ''fishekzjarr'' se Pellazget kane ardhur nga Kina apo Japonia, Jam me teper i predispozuar te besoj shkencen. Ne fund te fundit Grupi Rilindja Pellazgo -Ilire prandaj eshte krijuar, per diskutime brenda tematikes historike dhe jo vetem per LIKE...

Dardan Leka: Pajtohem edhe une me opinjonin tuaj i nderuari Krenar, sot jemi ne shekullin e XXI dhe shkenc ka dhëne prova te mjaftueshme dhe ekane ndar mitologjine nga anash sepse sot eshte e vertetuar nga te dhenat e fundit se Pellazget nuk jane banor autokton ne gadishullin Ilirikë por njê diasor apo kolonie te ardhur nga Palestina dhe Fenicia ose Libani i sotem dhe kurrsesi nuk kane lidhje me origjinen e popullit shqiptar ku ne ishim aty para pellazgeve dhe para ardhjes se grekeve....Po perseris se; teoria per ti nxjerrur shqiptaret me origjine nga Pellazget është një tez teper e dëmshme ! ndersa per mendimin im qe rrefuzoj kete teori dhe mbroj teorin se ne shqiptaret jemi autokton dhe nuk kemi kurrfare lidhje me kete kolonin pellazge qe posa erdhen tek ne mesuan shqipen, pra keta shqip folês nuk mund ti quajmi kurrêsesi stergjysherit tanë... !

Dardan Leka: Pellazgët, adhurimin për drunjët e sollen nga India gjatë kalimit te tyre së pari nëper Eufratë, Mesopotami, kjo deshmon se pellazgt jane te ardhur e jo autokton ne gadishullin Ilirikë;

Shihe ketu; Edwin E. Jacques - 1995:

"The worship of trees and pillars reminded them rather of Canaan and Asia. The scholar Mills reported, There were no idols or ... The early Pelasgians were nature worshippers. During their migration from India through the Euphrates and"

Krenar Per Historine; Jam dakort me ju !

Por jeni i lutur qe definicione shkencore qe arrini te merrni, ti sillni ne grupin tone, sigurisht edhe me adresat perkatese qe te kemi mundesi ti lexojme edhe hollesite qe ato permbajne.......Dikush me ka bere te qesh ne komentin e tij ne facebook, shkruante se po qe se pellazget jane bionda i pranoj per gjysher, po qe se jane te zinj nuk i pranoj, Ne shqiptaret dihet se nuk jemi te zinj, edhe po te deshironim, asnje teori nuk e thote kete. Dhe artikulli i mesiperm kete thote se ADN -ja jone eshte e nje rrace te forte etj. etj.

Dardan Leka: Ka perplote deshmi qe pellazget jane te ardhur nga Azia, por asnjë deshmi se jane autokton ne Gadishullin Ilirikë, i vetmi term qe ne sot e shprehim si "popull para helen" eshte njesoj si te themi;

"serbët ishin popull para turkë ne gadishullin Ilirikë" ..mirepo para se te vinin serbet ne keto troje jetonim ne shqiptarët, pra jemi edhe para serbëve dhe para turqëve, njesoj si që ishim dikur vendas edhe para Pellazgeve poashtu dhe para Helenëve..

Ketu shohim se ne Egje, ne te gjithë ishujt pellazget filluan ti pushtojnë, ne kete deshmi, te ardhur nga Siria.....

Archaeological Institute of America - 1896: ketu kemi këtë referim;

"The first inhabitants of the island were not Phoenicians but Pelasgians who came from Syria, that is to say Hittites. King Kinyras is Kiap=the Canaanite (the country of Canaan is called Kinahhi in a tablet from Tel-el-Amarna). The name of ..."

Krenar Per Historine: Atehere mund te mendoj: se pellazget e kishin emrin ''pellazg' apo e moren pasi erdhen ne pellgje[ detra] ?' Apo emrin '' pellazg'' e moren nga mbreti arkadian Pelaso. Drejtimi i ardhjes se tyre eshte Azia apo lindja e mesme ? Apo mga Azia kaluan ne lindje te mesme e pastaj ndaluan ne arkadia dhe emigruan ne gjithe mesdheun pastaj? Me lejoni qe tju sjell nje dokument akademik qe thote se pellazget vijne nga veriu i Danubit, Cila eshte toka e zeze qe flasin Daket qe ndodhet ne perendim te diellit vendi nga erdhen pellazget? A jane territoret tona ne perendim te Dacias [Rumania sot]?

Dardan Leka: Mundemi kështu të sjellim deshmi si nga autorët para 200 vite si dhe autor e studiues modern te cilet me analizat e tyre mbeshtetur nga shkenca moderne sjellin prova te reja se pellazget janë nje popullësi qe jetoi me shkuj ne Kanan Palestin dhe Izrael e Fenicië, para se te vinin tek ne në Gadishullin Ilirikë, ku u vendosen para se te vinin Helenet, njesoj si erdhen serbet para turqëve, por kjo nuk deshmon asgjë kur themi se "pellazget ishin para helenë" kjo është çmenduri..si te mendohet se më parë para se te vinin pelalzget nuk ka patur banor vendas autoktone ne keto trojet tona para se te vinin pellazgët nga Palestina ?

Ose, si mud te nxjerrim dhe ti besojmi nje referimi si ky;

"Pellazgët ishin ketu para heleneve, "ishin të vjetër edhe para hënes"

A nuk është absurde te mbeshtetet kjo teori se gjoja pellazget qenkan ketu ne gadishull edhe para hënes ?

Nuk mund te quhet argument i frytshem termi; "pellazget para helene" .. eshe nje soj si te themi .. "serbët janë para turqëve në Ballkanë" ..teoria koti dhe te mbrapshta ku nuk i ipet fare njeriut te mendoje me tutje dhe ndalet ne nje term aqë banal dhe ngjitet prej kesaj teorie si kur hyp me qellim nejriu dhe ia vën litarin veti..per te bere vetvrasje.. edhe kjo teori qe po mbroni eshte njesoj; është një teori vetvrasese per popullin shqiptar... Thomas Curtis - 1829 - "The ancient Cretans are the same as the Cherethites, the Pelasgians as the Philistines or Pelethites of the Scripture ... or from Egypt, they had certainly been a considerable time in the land of Canaan when Abraham arrived there, ..."Krenar Per Historine :Atehere nuk jane te ardhur nga Azia por nga Linja e Mesme ?Dardan Leka Si e kemi vrejtur nga pika e parë, ata janë me origjine nga Turkmenistani i sotem, quheshin Skitë, pushtuan Qipron, gjysmen e bregdetit te turqise, u ndalen ne Izraelin e sotem, ku pastaj u detyruan te ikin nga fiset hebreje, erdhenne Bosfor dh hynen permes Trakise kaluan me anije dhe pushtuan Arkadine ne rye me Pelazgusin ne vitin 1896 para Krishti.. pas 355 vite u debuan nga pushtuesi tjeter grekë.. njesoj si serbet u debuan nga turqit.. pra ne nuk kemilidhje as me njerin as tjetrin pushtues por jemi autokton.. edhe pse keta mësuan gjuhen shqipe..kur erdhne nga Palestina..

Dardan Leka: Skitët kur erdhne ne Palestine mesuan alfabetin nga egjiptianet, njesoj si fenikaset ku pastaj e shperndane edhe tek ne....ku e shihni ketu çpikjen pellazge ?

Dardan Leka: Tani tê shohi e si shprehet një njohës i famshëm i monumenteve pellazgjike;

‎Petit-Radel (Louis Charles François, M.) - 1841:

"Selon l'opinion générale des historiens de l'antiquité, ce fut Pelasgus, qui donna son nom à ces peuples. Ce chef étranger était arrivé en Arcadie , dont les habitants vivaient plutôt à la manière des animaux que comme des ..."

=Sipas mendimeve të shumta të historianëve nga antikiteti, ishte Pelazgusi që i dha emrin popullit Pellazgë. Ky prijs i huaj, kihte ardhur në Arkadi ku më parë banorët vendas jetonin gati se në mënyrën e bishave=

Dardan Leka: Kjo është një deshmi tjetër se kur erdhen pellazgët në viset tona të Gadishullit, vertetë nuk kishte ende Grekë por kishte banor tjerë, me sigur të parët e tanë shqiptar qe jetonin ndoshta një jetë primitive por më rëdësi është se ata ishin aty para pellazgëve.

Dardan Leka:

Edme Mentelle, Félix Vicq-d'Azur, Jean Le Rond d' Alembert - 1787:

" ... íl dit que les historiens rapportent qu'après le déluge de Deucalion , Phaëton (Faeton), un de ceux qui vinrent en Epire avec Pelasgus, fut le premier roi des Thesprotes"

Ka të ngjarë se si e tregon edhe vetê emri i ketij mbreti të Epirotëve e Tespotëve i cili quhej Faeton, tingllon vetëm mê gjuhën shqipe dhe se padyshim ishte mbret vendas e jo me origjinë pellazge si verteton edhe emri i tij; Faeton.

Dardan Leka:

Perpos kesaj deshmije kemi edhe shenja tjera per tê deshmuar se populli shqiptar në Gadishullin Ilirikë është popull autokton dhe para Pellazgjikë apo vendas si deshmi kemi popullin e Epirit i cili quhej Melop, shihe ketu;

Gottlieb Wilhelm Leitner, Oriental Institute (Woking, England), East India Association (London, England) - 1891:

"...followed by Pelasgus II., who reigned in Etolia, while Phaeton governed the Molopi, a people of Epeiros. It is not possible that this second invasion was of a Greek race, there being no trace of such in history; nor is it possible "

Dardan Leka :

Si e shohim, Pellazgusi i II-të e pushtoi Epirin dhe aty gjeti një popullësi vendase qê quheshin Melopet kurse pellazgët ketu koniderohên si pushtus, popull i ardhur në tokat e tyre !

Dardan Leka: Para se te vinin ne Gadishullin Ilirikë apo në Greqi, Pellazgët që jetonin ne Palestinën e sotme, flisnin një gjuhë tjeter shihe ktu;

"He believes that this event took place before the invasion of Caanan by the Israelites, and that consequently the Pelasgic migration was not ... The Pelasgians, then, must have spoken a dialect of that language we they arrived in Greece"

‎"They were secured from the invasion of other hordes, by the boggy and mountainous nature of the peninsula ; and two tribes of them, ... Pelasgus, the grandson of the latter, founded a nomadic state in Arcadia, hence the tradition"

Dardan Leka: Ne kohen kur Pellazget erdhen ne Gadishullin Ilirikë nga Palestina, rreth vitit 2009 para krishti, ata flisnin nje gjuhë tjeter, por pasi u vendosen ne viset tona mesuan gjuhën shqipe...

1842 - "The Pelasgians, then, must have spoken a dialectofthatlanguagewhen they arrived in Greece. Perhaps it might have undergone several changes, and acquired some new modifications, during the many years which had passed since they began to ..."

Këtu është bërë ngatrrimi kur ju i ngatrroni Pellazgët dhe i quani; " pasardhes të shqiptarve" për të vetmen arsyje se ky popull migrator ndoshta e mësoi tek ne dhe fliste gjuhen shqipe, njesoj si sot turqit apo serbët që disa prej tyre e kanë mësuar shqipen njashtu si edhe disa pakica tjera etnike ne vendet tona qe e flasin shqipen, por a mund ti quajmi shqiptar keto etni që flasin shqipë ?

Mirë që po i rrespektoni Pellazgët;

Po këta Melopët e Epirit të Tespotis, që në kohën kur erdhen Pelazgët ata ishin vendas në trojet e tyre, si do ti quajmi ? ...popull i huaj para Pellazgë, po por si ka mundësi qe ne keta autoktonet ti quajmi te huaj e barbar kurse pellazgët e ardhur në keto trojet e Epirit ti quajmi stergjysherit tonë ?

Kjo është e tmerrshme dhe absurde, te injorohen banoret autokton nga trojet tona dhe te mirren ardhacakêt si stergjysh tanë, kjo është e pa besueshme !

Dardan Leka: Kontaktet qe paten Pellazgët atje ne Palestine me Egjiptasit e vjeter deshmon se ky popull ishte me origjine nga Izraeli i sotem..shihe ketu;

Cecil Henry St. Leger Russell, Cecil Henry St. Leger Russell - 1921:

"...The connexion of the Pelasgians with Egypt partly accounts for the determined hostility shown by the Philistines to the Jews on the arrival of the latter in Palestine after their Egyptian Exodus. "The movement of the Etruscans"

Ku me ardhjen e hebrejve Pellazgët iken nga vendi i tyre qe e kishin pushtuar pasi qe kishin leshua disa shekuj me pare djepin e origjines se tyre nga Skithia e Turkmenistanit, rreth vitit 2800 para krishti..

Pra si perfundim:

Pellazget dëbohen nga Palestina dhe pushtojne pastaj Tarsen dhe nga atje Trakine e pastaj edh Greqine e sotme ne vitin 1896 para krishti në krye më shefin e tyre Pelasgus..

Nga Sir Wiliams; Sir William Smith - 1854:

"Arcadians, too, Pelasgians, were settled on Mount Palatine before the arrival of colonists from Asia: and the subject population of Etruria bears numerous traces of a Pelasgian origin. The races of Western Asia..."

Dardan Leka:

I nderuari Krenar Per Historine, këtu kemi mjaftë argumente si para 200 vitesh por edhe nga te dhenat e shkences moderne per te ardhur ne perfundim se, Pellazgët jane një popull i ardhur nga Lindja e afërme, dhe kurrësesi shqiptarët nuk e kane origjinen prej tyre, ne jemi ne keto troje autokton dhe popull Para- Pellazgëve,

Si e shohim ketu:

Philip Gardiner - 2008:

"Eurynome was probably the most important Goddess of the Pelasgian myths. These Pelasgians were a people who arrived in Greece from Palestine over 5500 years ago, although it also became a term for "real" Greeks later on. ..."

Dardan Leka: Nuk ka dyshim se pellazgët para se te vinin ne Gadishullin Ilirikë qendruan një kohë te gjatë ne keto tokat e Palestines dhe Izraelit te sotëm dhe ishin ne kontakte me egjiptasit;

Frederick Malkin, Society for the Diffusion of Useful Knowledge (Great Britain) - 1829:

"...overned by Gelanor, a prince apparently of Pelasgian blood, when Danaus arrived with a fresh colony from Egypt. ... About thirty years after the foundation of Athens, some extensive troubles took place in Palestine, which caused "

Henry Kilgour - 1872:

"And, in like manner, as already shewn, the Jews of Palestine formed in numbers but an extremely insignificant section of the race known as the Hebrews, the Pelasgians, the Phenicians, the Jews, and by other names, many of which we have ..."

Një deshmi per ata qe krenohen me origjinen pellazge te shqiptareve te ardhur nga palestina e Turkmenistani.

Fenikasit sipas Robert d'Angely në "Enigma"

"Ashtu si për hititët, popullsia origjinare e një pjese të Sirisë që quhet Feniki, ka qenë një popullsi primitive pellazgjike. Nga mijëvjeçari VII para Krishtit shumerët, që vinin nga jugu dhe që kishin ngjyrën e karakteristikat e racës së zezë, të përzier me akadianët që vinin nga veriu e verilindja dhe që kishin ngjyrën e karakteristikat të përzierjes së të dy racave: të bardhëve dhe të verdhëve, pasi u shkrinë së bashku dhe formuan kështu një popull tipik ose semit, iu nënshtruan edhe një përzierjeje tjetër me popullsinë pellazgjike të bregut fenikas"

Poashtu edhe ketu;

GJUHËT E INDISË:

= "...Gjuha primitive e Indisë ka qenë gjuha pellazgjike"

Mandej te shohim ketu se çfarê orgjne dalim ne shqiptarët;

Ilirët dhe origjina e tyre sipas Enigma:

"....Ilirët janë i njëjti popull me trakët1 (Ose Thrak-es, nga e cila është bërë Th e njëjtë me G Graikoi) që të dy janë të racës pellazge; pra të bardhë.

Origjina e tyre e parë, duke përfshirë skitët, bie në Azi në Turkestanin e sotëm;

Atje u shfaqën stërgjyshët e tyre të parë.

Me kalimin e kohës, nën shtytjen e mongolëve që vinin nga Lindja, trakët, ilirët dhe skitët u detyruan, pak nga pak, që të shkonin më në perëndim; e po kështu skitët u përqendruan rreth lumenjve në veri të Detit Kaspik dhe të Detit Azov, kurse trakët në perëndim të skitëve, duke pasur si qendër Ukrainën e sotme, dhe së fundi, edhe më në perëndim ilirët zinin gjithë shpatin verior të Karpateve.

Pikërisht në këto drejtime ne i gjejmë të shtrirë këta tre popuj, ku ata u shtynë nga loja e dyndjeve të njëpasnjëshme drejt perëndimit, të cilat kanë ndodhur gjatë dhjetëra e qindra mijëra vjetëve, që vijnë para fillimit të mijëvjeçarit të tretë para Krishtit, epoka e Ekspeditës së parë të argëve drejt Indisë.

Lëvizjet e ndryshme të popujve që shkaktoi kjo Ekspeditë ushtarake, duke i detyruar të arratisurit të gjenin strehë në drejtimin e veriperëndimit, sollën që ilirët të shtyheshin drejt jugut, gjë që e bëri krahun e majtë të grupit të zinte shpatin jugor të Karpateve me territoret e sotme të Hungarisë, që kufizohen nga po ato Karpate, malet e Transilvanisë dhe bregun e majtë të Danubit, kurse krahu i djathtë, duke kapërcyer Danubin në një vend tjetër, u gjendet sot qyteti i Vjenës në Austri, duke qenë më i madh në numër, vajti dhe u shtri deri në pikën më të largët, aty ku është qyteti i sotëm i Venecies, dhe në jug deri në Shqipëri, duke zënë gjithë territoret ndërmjet Danubit, Moravës dhe bregut lindor të Adriatikut."

Nuk e kuptoj se si te krenohemi më keto te dhena, ta lexojmi edhe njêherë ?

"...Ilirët janë i njëjti popull me trakët1 (Ose Thrak-es, nga e cila është bërë Th e njëjtë me G Graikoi) që të dy janë të racës pellazge; pra të bardhë. Origjina e tyre e parë, duke përfshirë skitët, bie në Azi në Turkestanin e sotëm; atje u shfaqën stërgjyshët e tyre të parë ..."

Krenar Per Historine:

Po bej pak humor ! Deri tani kam lexuar teori se pellazget vijne nga veri lindja.....nga jug lindja ... nga jugu...dhe nuk di mund te kete edhe nga ndonje drejtim tjeter, dhe per te gjitha keto teori ka materiale qe nje ''studiues'' si une mund ti marre per kapital, dhe........cili eshte perfundimi llogjik ?

Mos valle ata jene trillim i imagjinates sepse, edhe thone, se njohurite per ta ,jane teper te pa mjaftueshme. pra besoj se po luhen ''filma'' te ndryshem, por per nje gje qe edhe ju jeni i sigurte, pellazget kane ushtruar kulturen e tyre ne rajonin e mesdheut. A dini se egziston teoria se shqiptaret jane Skoceze, nje tjeter Nordike?

Pra, teorite te çojne gjithkund neper bote, por vec ketu ne keto troje Jo ! Sepse dikujt nuk i intereson e dikujt tjeter po.Besoj se duhet tu besojme gjetjeve e inputeve te tjera, te terrenit dhe te vertetuara shkencerisht, dhe jo hamendsimeve teorike te mbeshtetura ne deshira.

E verteta eshta nje ! Te mundohemi ti afrohemi sa do pak asaj !Mos harroni se edhe teoria juaj ka kundershtaret e saj ne mesin e shume studiuesve vendas dhe te huaj Kam shume dokumenta te gjetura ne internet por edhe libra ne bibloteken personale qe flasi per kete ceshtje. Interneti ne nje kohe te shkurter te jep informacionin qe kerkon, Edhe ju ne internet po publikoni idete dhe teorine tuaj me se shumti te mbeshtetura ne informacinet qe merrni ne te ...

Mendoj se nuk duhet mohuar fuqia informuese e tij, pro dhe kunder se vertetes qe kerkojme !

Dardan Leka:‎

I nderuari Krenar Per Historine, poashtu edhe ju ne internet po publikoni idete dhe teorine tuaj me se shumti te mbeshtetura ne informacinet qe merrni ne te ...Mendoj se; "nuk duhet mohuar fuqia informuese e tij, pro dhe kunder se vertetes qe kerkojme"Po, është e verte qe edhe unë po sjelli deshmi nga interneti njesoj si edhe ju, i nderuar por kam perplotë libra edhe unë si ju që i permendet, kam ne biblioteken libra si dhe fotokopje të pa numerta nga biblitekat para se te egzistonte interneti, te cilat vertetojnë te njejten deshmi se. .."Pellazgët nuk jan autokton ne viset tona por te ardhur !

Poashtu, mund te ju sjelli deshmi tjera se pellazget mund te jene edhe një Mit i perhapur ne mendje te autorëve të vjetër....Por, si e vreni ketu siper, ju sjella deshmi vetëm 2% te titujve nga më se 10 000 autor qe e thone se "pellazget jane te ardhur nga Azia e kurrsesi nuk jane autoktonet e viseve tona"...

Qe se si e popullarizojmi vetê ne mitin pellazgjikë dhe i kendojmi lavderime...Nga nermina Vlora:

"Anija është për ne, krenari kurajo dhe liri"

Dardan Leka: ‎

"Që pellazgët ishin në Epir pas përmbytjes së Deucalionit, ku orakulli i Dodones mund të jetë themelua vetëm pas kësaj permbytje ... Sharabi, emrin e një fshati në Palestinë, të referuara prej Jozefit "

Dardan Leka:

=Thesbon, qyteti i Palestinës, matanë Jordanit, të fisit të Gadit, në Galaad, sipas Josephit e sipas Stephanus, ishte biri i të birit të Pelagosit, Lycaoni, i cili udhëhoqi këta Pellazgët e parë në Epir"

"Pelasgians, were settled on Mount Palatine before the arrival of colonists from Asia: and the subject population of Etruria bears numerous traces of a Pelasgian origin"

Dardan Leka:

"The pre-Greek Pelasgians arrived in Greece long before the originators of the Olympian religion. ... Philistines The Philistines were non Semitic rivals of the ancient Hebrew-Israelites in Canaan in the second millennium BCE

Dardan Leka:

"Qyteti i Gazës në Palestinë mbante emrin e Minoa, për shkak të mbretit Minos të Kretës, e cila ka hyrë në ...Cretans e lashtë janë të njëjta si Céréthim pellazgët janë Filistinet ose Phéléthim"

"THESBON= qyteti i Palestinës, matanë Jordanit, ëë fisit të Gadit, në Galaad, sipas Josephit e sipas Stephanus, birit të birit të Pelagosit, Lycaon, i cili udhëhoqi këta Pellazgët e parë në Epir. ..."

"Që pellazgët ishin në Epir pas përmbytje se Deucalionit, pra orakulli mund të jetë themelua vetëm pas kësaj permbytje ... Sharabi, emrin e një fshati në Palestinë, të referuara prej Jozefit. U vendosen në Galile e sipërme. ..."

"Dhe pellazgët ishin Pélargues, dhe Pélargues u Leleges. Ne duhet të shtoj se Baron Behr është këtu në Palestinë, ose zbriti në një ishull në brigjet e Caria, ata ishin Lelegë ose Pellazgë..."

Kadmi kalon për shpikësin e shkrimit alfabetik pellazgjikë e fenician, edhe pse ka prova se pellazgët ishin duke përdorur ... Përveç kësaj, aritmetike, të cilin grekët si nga banorët e Palestinës e dinte shenja të tjera"

Muhamet Nikqi: "Në bota sote ka filluar nje felton per gjuhen Pellazgo-shqiptare te autorit Shnaider qe eshte perkthyer edhe ne Shqip..."

Dardan Leka: Po i nderuari mik; Edhe para 60 vitesh Europa perendimore pa nderprerë fliste për "Djepin e civilizimit serbë"....derisa më në fund e kuptoi se nuk paska kenë djepi i tyre....! Është e njejta gjë nëse shkruhet një liber nga pernedimoret më titullin; "Kosova Para - turke"...kuptohet se kuj do ia kushtonin këtë lavdi...pushtuesit tonë serbë...

E njejta gjë është edhe më këto polemikat rreth pellazgëve...pa e ditur asnjëri se; kush ishin pellazgët, nga vinin dhe pa e ditur fare se a jemi me të vertete ne pasarhesit e pellazgëve apo jo, vrapojmi më nxitim kah rruga pa kthim, rruga e deshtimit pellazgjikë, njësoj si deshtoi formula serbe para botes, njashtu do dehtoje edhe teza e gabuar e periardhjes shqiptare nga Pellazgët...

Nuk ka problem, le te mbushen librarit njÊhere mirë më keto kerkesa qe të huajt na i kane imponuar e jo ne..nuk mesuam asgjë nga historia.

Dikur na detyruan te quhemi "turk" se ashtu na thanë të tjerët gjoja se ishim, na debuan nga vendi yni ..sepse e kerkuam "te jemi turk" pa kenë fare turk ! Kurse sot kerkojmi te jemi pellazgë sepse te huajtë na e thonë keshtu: " Ju shqiptarêt jeni ata pellazgët para grekë, dhe jeni me origjin Pellazge, gjuha juaj që flisni është pellazgjishtja" ?

Me te verte iu besojmi aqë shumë këtyre miteve te pelalzgëve ?

Nuk krijohet origjina e një kombit mbi baza mitologjike...kjo është absurde.. dhe një ditë kur ta vrejmi se këta pellazgët na qenkan një disapor emigrantesh te ardhur nga Izraeli, Fenicia Kanani apo Egjipti...si do ia bejmi pastaj, ku do ta kemi vendin ?

Dardan Leka: Nga keto dyshime, më te vertetë tani më ka hyr edhe mua frika; si ka mundësi kjo ? ..

Një popull i tëri që është autokton në trojet e tyre prej mija vitesh, para Pelalzgëve, para grekeve, para sllavëve e turqeve, lakmon sot të ketë një origjinë tjeter, te një pushtuesit te huaj te ardhur nga Lindja ?...ketu ështê një problem i madh...Po ku e di Shnaider apo Benlowen apo Edwin Jaques mê mirë se ne se kush jemi ? Historin duhet ta shkruajmi ne shqiptarët e jo tua lemi te huajve...

Dardan Leka: Qe se çka thojnë dijetaret dhe studiusit nga Akademia mbretnore e shkencave, e jo nga autor te librave ku secili ka mundesi te botoje libra me pages.

"E ndjejmi më lehtësi se origjina e Pellzgëve që permes tyre njohim Inakusin për themeluesin dhe prijsin e tyre është i njejti si tek Inakidët sepse është natyrale që kolonit inakidet moren me veti dhe u vendosen në mesin e barbarve në Greqi moren emrin po andej nga vendi i origjines se tyre nga erdhen; Pelazgët e kolonis ne Greqi pra ishin njësoj Sirian, fenikas ose Egjiptas..Nuk ka dyshime se Pellazgët ishin të huaj dhe se flisnin një gjuhë ndryshe nga grekët, poashtu edhe besimi i tyre ishte krejtësishtë Fenikas ose Egjiptas..."

Dardan Leka: ‎Kemi edhe ketu studiues mbi Pellazgët;

"....Kemi menduar ne fillim se idioma karriene ishte një dialekt pellazgjikë, mirëpo, para pakë kohësh, një orientalistë i mirënjohur M. Chr. Lassen , ka dhënë argumente mê një pesh të madhe në favor të origjinës Semitike të kêsaj idiome. Githashtu ai ka vrejtur tek këta popullin Kanaan që kishte migruar kryesishtë në drejtim të ishujve të Egjeut" gjuha e tyre si ashtu edhe e Lidianëve të cilën edhe Ionianët e kishin trasheguar, poashtu edhe Misienet e Azisë, ku së shpejti humbi si hiri dhe mbeti vetem si gjuhë e rendomtë e rangut te dytë..."

Iamun Dardanian: Neve na duhet vetem te shkruajm e te kembengulim per autoktonin tone dhe kulturen tone qe pas nje kohe ta dijn te tjeret pas nesh.

Dardan Leka: Ne nuk kemi pse te brengosemi fare per autoktonin tonë, jemi ne keteo troje prej me se 9000 vitesh, 6000 vite para pellazgëve, 5000 vite para Indo...7000 vite para grekëve, 8000 vite jemi para sllavëve...!

Me tregoni; ç'na duhën ti kemi pellazgët si te paret tanë; gjersa ne jemi edhe më të vjetër se sa Pellazgët ?

Dardan Leka: Si e shohim, keto polemika rreth origjines pellazge janë të pa nevojshme fare, të behemi "pellazgë" koti më kembngulje dhe pa kurrfare vetëdije e pa kurrfarë pergjigjësije, më duket e pa kuptueshme !

Pika e parë, ne sot nuk e kemi te kjart mire se nga vinin pellazgët, kush ishin ata... Mirëpo per tu treguar para botês se ne jemi me te vjeter se grekët, kemi argumentin baz e te patundshëm: ne jemi autokton ilirianë dhe na mjafton, jemi keta qe jemi populli me i vjeter ne Europë, pa patur nevoj fare te kalojmi perme pellazgeve enigmatikë !

Dardan Leka: Mendoj se ne nuk duhet te mirremi me Mite e përrallat pellazgjike !

Kurrfare lidhje tjeter nuk kemi më pellazgët as me egjiptianet, perpos ketyre tri versioneve qe i permenda, 1; Hiksoset, 2; Pellazget e shperngulur nga Thesalia me ardhjen grekeve, 3; Filistinet qe rane ne kontakt me egjiptasit..Por pa e perjashtuar lidhjen e pare pellazgjike me origjine nga Kanani, qe kishin kontakte me egjiptasit se ishin afer, alfabeti Kanan eshet i ngjajshem me ate egjiptas...po e zemi se kur erdhen tek ne ne Ballkane, si e ceka rastin e Doodnes, pse jo edhe keta Kananet fenikas mos te na kishin percjellur edhe neve ndonje fjalê, ndonje rit apo ndonje zakon te trashiguar nga vendi i tyre Kanania ?

Mirepo në pergjithesi, jam i bindur si e kam thene disa here, nga Indo europianet morem 5% te gjuhes se tyre, e nga pellazgjishtja fenikase thëmë deri 20% te dokeve e zakoneve e te kultures se tyre qe per 355 vite sa qendruante ne si Diaspor u bene keto shkembime por ne pergjithesi Trakishtja dominon qe eshet e ngjajshme me shqipen sot... besoj se me keni kuptuar.. Harrova dhe një gjë tê rendêsishme ketu; Paraardhesit e ktyre Pelalzgëve ishin Skitet, si kemi cekur disa here se edhen me origjine ng mesi i dy detnave, Detit kaspikë dhe Detit te Zi.. u sulen kah jugu dhe arriten ne Qiper, ku nga andej arrijten ne Palestinen e Izraelin e sotëm... dhe me ardhjen e hebrejve, u detyruan te ikin..keshtu pra u vendosen per here te pare ne Gadishullin Ilirikë ne vitin 1896 ne kohen e Abrahamit per te thënë më kjartë...Mirêpo kur e vrejmi mê tej keta Skitet jane më afër sot me sllavët, te cilet e kanê djepin e tyre ne veri te Detit te Zi, Ukrainë dhe Turkmenistan...ku dhe vete emri Skit tregon fjalen sllave qe do thotë =skitnica=endacakê, popull pa vendbanim tê caktuar...Mirëpo kjo dega Skito-Pellazge qe u nda nga familja e madhe Skite rreth 2800 vite para krishti, humbi shumê tradita si edhe gjuhën, u quajten pellazgë e jo mê Skitë.si dhe u perzien shumê me raca e popuj te ndryshem te mesdheut, mirepo me ADN mbeten te njejtit popull si Zvicranet sot qe kane periardhje Simeriane, qe eshte nje deg skite dhe u vendosen ne Zvicër pasi qe dikur ky vend ishte i pa banuar pas shkrirjes se akullnajave..!

==============================

 kulmi:

 Parathënia e librit

KUVUND I PARA ISETETHIRURIT
O Shqiptarai Pëllazgoj!
Ata të parit qe erdhë katu janë ata të vendit se Jafëthit i a Japetit, ata qe quhen ndryshe Pellazgoni, ia fara e Japëtonit, pas Pendarit edhe Psodhon edhe ate te pa vdekurit Omiroit.
Kata zbritën si edhe nga e të tjerë vise ta Anadholit, po mëtepr nga i Kaukaz, ku eshtë nji hora emadhe, qe quet edhe tani Allvania Pari, edhe nji udhë Portat e Allvanisë, nga Alvet ia Alpet, Malëtë Vardha, qe sandemi pastai edhe emri i miletit Allvanoi. Alv edhe Alp, si pas gjuhis Gotthisë, Këltisë edhe Dakisë, podhë si pas Ellinisë, Mali Vardha.
Pëllazgoni ia Plleqi qindruanë Thrasë ëdhe Maqedonën, po si ëdhe të siprëmën ëdhe të poshmën Moisinën, edhe terë Shqipërinë edhe, Ipiro-Thessalinë si ëdhe pastaj Attikinë, edhe Viotinë ëdhe metë shumat Nisi t’ Adhrisë, te Jonisë edhe Ajgesë.
Enasmja Orakoll e Dhodhonit ishtë ndërtim Pëllasgonivë. Edhe anësë Dhodhonisë edhe anësë fthian filaj të Pëllazgonjë e qindruanë, Sellidë edhe Ellin të, qi nga ata janë Thessallin të edhe Ellinosët, ku edhe Ella edhe Elladha, se dhe Ellinoi edhe Dhori si edhe aji Graku, qi nga aji edhe Graqia e madhe, sanqë Italia, po edhe Shqipëria edhe Tirrinia (nga Tirrana) qi nga ato embratë para nde gluhët Shqipërisë, do me then Loliqisë ne Shqipëtarët apandisim.
“Nga shum koh gjer tani fara Pellazgonivë, që erth tjatrë erë qindroi edhe politepsi Anadholinë, ndaet tani, edhe çdo visi saj gzonët prë vëça, që ajo endara rëfen niprisë edhe Shqipëtarët edhe Grekut. Tjatrë erë organi ihatjurë sidaravë ishtë besa;
Mirditët trimatë luftës edhe te pa tromaksur Toskë aruanë, se janë evlatrë qëje edhe të kasaj nenë me tëtjerët Pëllasgoni, posë endruanë besën. Vrionnait aruan se renja ë riza se tyre ishtë nji vatër Imbrëtërisë, si edhe Belerët e Tirranas, qe rjeth ne damarat e tyrë gjak i Kastriotit. Te ndarit tanë (Shqipëtarëvë edhe Ellinëvë) kolaiçëps Kralët ete tjerëvët, edhe nji ditë qe te shkonëmi do të shoemi ndë ças që humbmë.”...
(Neologos nr. 617. 1870)
Dita e mbas shkuarit po ndrit. Te ndju Epitropidë te komshivë Kralëvët mblidhën Ellinë edhe Shqipëtarë letë jindishmë, lenë duam njerë tjatrin. Dhiata e Verolinit bashkoi tani një copë të miletit tonë Pellasgjisë me te tre mëdhjetë (13) Protokollon edhe nji zet-ekatrin (24). Nisan Imiri! Specat e Pellazgonvë, Shqipetarai edhe Ellini te fund te mirë per pak stai. Pa le te vemë, pa luarë me drejtën me Eleftherine edhe Vëllazërinë te bashkuarin te besës baballarëvët tanë, te qenën te miletit tanë edhe mallurinë e vilaetit.
Kam shpresë te drejt që Imbrëtri e Mores, Ellinet te terë, duaj me gjithë zembrë bahtlinë e ati revët nje rinë nde Dhe të Pirros, te Skenderbëi edhe te të madhit Aleksandroit. Imbreti Georgji ne dot jetë si Viktor Emmanuili, ne do qe te quët dhreh Imbret i të gjithë Pellazgonivët.
“Kurë Shqipëtaët te mo leftojnë përmi Elladhën ne do Sulltani, letë leftonjë ne ertht ashke i Ellinevet ne visët tanë jivë ta falnë edhe te qendroni me Ellinete. Ne judhëntë Sulltani (Padisahu) armë edhe plaçkat e luftës qe te lëftoni përmi Ellinete, te mos imirni, se ot pësoni ato qe pësuan Boshnjakët me Austrinë. Dotë vriti, dotë skllavosën fëmija tuaj, edhe dot ndaet ne njerëzinë gjeja tuaj. Ellinete kani Nome te mirë edhe të mbeti me hata. Kam amandi qe ot roni.
Po ne doni qe te idhi te ngrit eti vini në Imbrëtëri te Turqisë shisni terë gjenë tuaj, edhe shkoni ne Stamboll.
Kashtu te kini uratën timë te terë qe te mos leftoni me Ellinete”.
( E Dhiatese (KËSHILLA, shën. A.Llalla) e Avdul-beut Selimit ngaj Delvina.)Shqipetarai! Mi me shumë bësë-lih dotë gjeni në Ellinëtë, se ne te tjerë miletër. Ne doni, dëgjoni hate qe ju thotë e ju thëret Vilaetliu, aji qe gjithë nji me shumë gjëra per miletnë tuaj edhe tanë ne Bukuresi, ne Stamboll, edhe ne Athinë edhe ne Jannina shkrojtë, pa ndo nji fajde të ti, edhe do nji te kthjyër te mendjesë ta Ndrijsë, kliçi ndot tani hate te çuditmën edhe që ep gjithë te Kërkuar te Ellinëvët edhe te Turkëvët.
Me kohë tuaj letë gjetë çdo fjalë edhe krima.
Kini shëndet!
Thomai A. PASKIDHIS.


Një pjesë nga
kapitulli për shqiptarët
SHQIPËTARAIT EDHE EPASTAJMJA E TYRE NË
ELLINISMO
Nde te sipërmën edhe nde te mesmë Ipiro, pastaj nde malët te Gramozit edhe ne Akrokëranët gjer me mbre të Pindos edhe me te gjatë te Drinos, qe ngaj Adriatikia edhe ngaj Jonioj gjer nde det te Aigajës, po dhe ne ca Nisi edhe rotull Attikisë, bashkë edhe te përndhatë rinë Shqipetae, qëjo evjetëra e Pellasgisë edhe trima milet, kta bura edhe trimat që lëftuan per besën, edhe embajtënë e irojtënë ndjek tërtipët e tëmbjetët etyre. Shqiptarait quen asëll baballarët e miletit Ellinëvët.
Shqiptarait janë t’ anakatosur me Serbrit nëmes të përronivët Prizndhrenit edhe Ipqës(Peja), Vranjs edhe Mitrovicës, komshi të Voshnjakevët nëmes te Kolasinit, Ivanit edhe Novi Pazarit, pranë Kara danglinvët ne te ndarë Zetës edhe me te gjatë te Moraskës, Klëmendës edhe Zemos, afër Vullgarëvët me te dalë dielli, Dibranëvët edhe vllehëtgrek me Ohrinë, Moskopolën, Vithkuqinë edhe Beratënë...
Bashkë me Shqiptarët Ellinët, baëshin ia me Imbretërë, ia me forcatorë, edhe kurë nuku erdhë Zët (kundërshtarë) as qe ne krye as ne te mesmën jetë, edhe kjo njët e ka nishan te pa gënjyërë ngai soj ibaballarëvët tanë me ata, edhe ngai epa çara miqsi e Shqiptarëvët e Ellinëvët, qe te ndju palët janë Pëllazgoni. Skëndërbeu me Shqiptarët qëndroj përmi ndy Sulltanë edh mposhti. Pastaj shkoj me asqer per te ndirë ne Itali, si ipari iti elindiri Pirua, edhe gjenë ingthyë qe te vdesë me nam edhe pa vari ikti gjendet ne Akrolisho afr Kruas, qe Turqit e apnë qe te ndajnë Koskat etia, si te mbetura te trimërisë me nishan. Edhe me shurë eti fërkojnë em prejnë klecëtë etyre qe te apën ndomëthenë tëmirënë trimërisë. Po shumë Bejlerë, si ca Prengo, qe në edhe tani akoma, qe shkojnë jetë trimërië po edhe kapetanleku, se ne vatht te Omirit. Po me ne fund lanë besënë edhe te lidhurim me dituri te KRISTIT te Shqiptarit te dy jasë edhe zgjothnë te vdekurën besë me kliç te Moametit, qe te mos humbasin gjoja Spajlikët ia Imblakllekët etyre te isës, igjysmuan ngai te zotrit etyre Turkomannë. Këjo ndenjura ebukur edhe plot njerëz i gjijavë edhe Titanëvë, Mirditaivët e Divranaivët, Patridha, domethënë, e Gegëvëtë Toskëvët, ubë vend ite qarës e te sosurit njërëzivë.
Shkruesi
Thomai A. PASKIDHIS.

Përkthyesit
Joan. A. DARDHA
dhe Ilias ORODHOGAS

Autorja e njohur frenge Nathalie Clayer botoi në vitin 2007 këtë libër, që flet për broshuren e Paskidhis, nê librin "Aux origines du nationalisme albanais": La naissance d'une nation, Nathalie Clayer
...kjo tallet perqesh dhe nenqçmon popullin shqiptar nga fillimi e mbarimi i ketij libri..dhe na quan "nacionalist gjoja kurse ajo vetë me këtë libër tregon urrejtjen e madhe qe ka mbrenda shpirtit te saj ndaj popullit shqipttar..
Me një fjalë, libri i saj nuk mund te lexohet më teper se dy faqe...e kam provua para ca vitesh por nuk lexohet, por, ka permbledhur referanca te rralla, si kjo per broshuren e Thmai Paskadhis por ajo flet edhe për Jani Vreton Abdyl Frashërin etj..
Me një satir autorja Natali Klajer vijon te spjegoje se si shqiptarët gjoja kishin dikur shkrime por i shkruanin në fleta lakre dhe per fat te keq lopa i kishte henger lakrat kështuqë shqiptaret mbesin pa shkrime ne gjuhen e tyre...anekdot kjo e idhét, nuk e kuptoj se si ka mundësi që kjo neve na quan "nacionaliste" kurse vete kjo tallet me te kaluaren tonë ?
Më tutje Klajer vijon, duke u meshtetur tek shenimet e Dimitris Hasiotis, se gjoja "shqiptarët musliman sunit, janë me prejardhje nga Kaukazi te cilët u islamizuan" kurse rastin e Tomai Paskidhis ajo e interpreton si një ideolog ndryshe nga te tjerët, ngase ishte në rrethin, jetonte në Rumani, kurrsesi ai thoshte se, "nuk duhet ndarë Grekët prej Shqiptarve" me moton "se do t'ishte, te ndajsh babain nga djali" ...
Autorja nxjerrê 1001 referanca edhe me te pabesueshmet, kjo ndoshta e drejta e saj si hulumtuese në këtë lêmi por, pa e fshehur antishqiptarizmin e saj si autore, shkreton mbi kurrizin e popullit shqiptar, duke ia hedhur në fillim fajet Enverizmit mirepo harron, ajo shkon edhe me largê prek tek periudha e rilindjes ku atehere as qe kishte lindur Enveri dhe këtu bie maska e saj sepse qellimi i këtij botimi shihet kjartë, njollosja e gjithë historisê shiptare pa dallim regjimi apo periudhe.
Mos te flasim pastaj edhe për prejardhjen e perbashkêt shqiptare- helene nga pellazget te cilet zbriten nga Kaukazi, këtë e dija fortê mirê se diku êshtê problemi, gjith kjo zhurem rreth pellazgeve keto 20 vitet efundit, ku per qellim paska kene shembja e tezes ilire ?
Shkruesi Thomai A. PASKIDHIS:O Shqiptarai Pëllazgoj!
"Ata të parit qe erdhë katu janë ata të vendit se Jafëthit i a Japetit, ata qe quhen ndryshe Pellazgoni, ia fara e Japëtonit, pas Pendarit edhe Psodhon edhe ate te pa vdekurit Omiroit.
Kata zbritën si edhe nga e të tjerë vise ta Anadholit, po më tepër nga i Kaukaz, ku eshtë nji hora emadhe, qe quet edhe tani Allvania Pari, edhe nji udhë Portat e Allvanisë, nga Alvet ia Alpet, Malëtë Vardha, qe sandemi pastai edhe emri i miletit Allvanoi. Alv edhe Alp, si pas gjuhis Gotthisë, Këltisë edhe Dakisë, podhë si pas Ellinisë, Mali Vardha".Këto te dhëna gjoja aqë te vlefshme që na i nxjerron sot si thesare Niko Stylo e kompani, na dalin thika pas shpine, mirepo per mendimin tim, ne nuk duhet te mbeshtetemi ne keto pamfleta sepse shkenca e ka drejtimin e vetë, mbeshtetet vetem mbi baza e argumente shkencore dhe se, kurrfarë vlere nuk paraqet nje broshur eshkruajtur diku ne Bukuresht e dalur nga mendja e një individi i cili mundohët, pr qellimet qe dihen, te hutoje opininin e atehereshem dhe me e keqja sot dalin ne dritê këto broshura si gjoja zbulime me vlera te medha per historine e gjuhes shqipe te shkruar në alfabete te ndryshme por me permbajtje katastrofike, dhe ne duartrokasim, hurra, paskemi ditur te shkruajmi gjuhën shqipe edhe me alfabetin greqishte, dhe mu aty teorit e këtyre ideologve na shpen origjinen tone atje ku preferojne edhe akademiket serbê, drejet e ne Kaukaz !
Qe pra ku qendron sot inelekti yni, mbi ç"fare bazash ka râ, neser, pritne sa te dali kjo Broshura e Paskidhis edhe ne Yutube vetëm për adhuruesiut e simpatizuesit e pellazgomanjakomanis !
Kesaj i thonë; teori bumerangos !
Kështu pra, kur nuk e degjonim Akademin tonë, tani e degjojmi njerken !

Kështu pra  ne sot kemi ardhur deri ne këte  ditë; mbeshtesim ata elaborues  te planeve famkeqe si tek  Qubrilloviçi, memorandumi per  debimin e shqiptarve nga Ballkani; "ose  behuni si ne edhe ju, ose  shitni shtepit e  token e bagetine dhe ikni ne Stamboll !